- تاریخ: فروردین ۲۱, ۱۳۹۵
- شناسه خبر: 1533
چالش ها و راهبردهای دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در گفتگو با دکتر یداله رجائی
پیام ملت ؛ صادق انصاری – یداله رجائی متولد ۱۳۳۷شهرستان میانه در آذربایجانشرقی است. تحصیلات ابتدایی را تا پایان دوره متوسطه در همان شهر به اتمام رساند. برای ادامه تحصیلات دانشگاهی به ترکیه رفت. لیسانس، فوقلیسانس و ...
پیام ملت ؛ صادق انصاری – یداله رجائی متولد ۱۳۳۷شهرستان میانه در آذربایجانشرقی است. تحصیلات ابتدایی را تا پایان دوره متوسطه در همان شهر به اتمام رساند. برای ادامه تحصیلات دانشگاهی به ترکیه رفت. لیسانس، فوقلیسانس و دکترا را در رشته اقتصاد از دانشگاه استانبول اخذ کرد. در دوران دانشجویی در جلسهای که به همت سفیر وقت ایران در ترکیه برگزار شده بود و دکتر جاسبی سخنران آن بود، با اهداف دانشگاه آزاد اسلامی آشنا شد. اواخر دهه ۶۰ بعد از اتمام تحصیلات بساط سفر از ترکیه را بهسوی ایران جمع کرد و به وطن بازگشت . کارش را با استخدام در دانشگاه آزاد اسلامی زنجان آغاز کرد. ۱۸ سال مسئولیت ریاست دانشگاه آزاد اسلامی واحد های میانه و ابهر را عهدار شد و هماکنون نیز در کسوت ریاست دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان است .
- برای اولین سوال لطفا خودتان را معرفی کنید.
یدالله رجایی، متولد سال ۱۳۳۷شهر میانه در استان آذربایجانشرقی هستم. دوره ابتدایی تا پایان تحصیلات دوره متوسطه را در شهر میانه گذراندم. دیپلم را در رشته علوم تجربی خرداد سال ۱۳۵۴از دبیرستان امام خمینی (ره) فعلی اخذ کردم. همان سال برای ادامه تحصیل به کشور ترکیه رفتم. دوره لیسانس را در رشته اقتصاد در دانشگاه استانبول شروع کردم. بعد از لیسانس، فوقلیسانس را در همان رشته ادامه دادم. با توجه به موقعیت پیشآمده شروع به ادامه تحصیل در مقطع دکترای رشته اقتصاد در همان دانشگاه کردم.
- چند سال در ترکیه بودید؟
تمام دوران تحصیلات دانشگاهیام را در ترکیه بودم. این مدت از سال ۱۳۵۴تا سال ۱۳۶۸طول کشید.
- دوری از وطن سخت نبود؟
به هر حال دوری از کشور و خانواده مشکلاتی دارد اما باید برای رسیدن به هدف و انجام کارهای بزرگ ناملایمات را تحمل کرد.
- چرا به ترکیه رفتید مگر ایران دانشگاه نداشت؟
ایران در قبل از انقلاب چند دانشگاه داشت و در حد بسیار محدودی پذیرش دانشجو میکرد. مثل امروز نبود که در اکثر شهرها دانشگاه باشد و دانشجو حق انتخاب دانشگاه و رشته در کشور خودش را داشته باشد.
- عدهای وقتی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور میروند همین بهانهای برای اقامت در خارج از کشور میشود، دلیل خاصی دارد؟
بازگشت یا عدمبازگشت به کشور عموما توسط قشر تحصیلکرده به عوامل متعددی بستگی دارد. دو عامل، شرایط و امکانات داخلی کشور و خصوصیات فردی شخص در این مولفه مهم هستند. برخی شرایط کشور خود را با کشورهای دیگر موردارزیابی قرار داده و امکانات و منابع و راههایی که منجر به پیشرفت میشود را مدنظر قرار میدهند. البته همه تحلیلهای افراد درست هم ممکن است، نباشد.
دومین مساله به شرایط و خصوصیات فرد بستگی دارد. برخی ایران را بهشت خود میدانند. دوری از وطن و تحمل مشکلات را برای خدمت به کشور و مردم سرزمین خود تحمل میکنند. فرصت تحصیل در خارج از کشور را در غنای علمی کشور موثر میدانند. با اتمام تحصیل با اندوخته علمیشان برای خدمت و کاربردی کردن علم به کشور برمیگردند.
- چه شد که بازگشتید؟ از طرفداران نظریه بازگشت به وطن بودید؟
ایران برای ما ارزشمند است. سرزمینی است که باید قدر آن را بدانیم. استعدادهای فراوانی دارد. فقدان امکان تحصیل برای جوانان کشور در آن مقطع سبب شد بسیاری با تحمل مشکلات و سختیها از ایران بروند. امروز با توجه به شرایط مطلوب کشور در عرصه آموزش عالی کسی رغبت نمیکند پا را فراتر از ایران بگذارد. البته کسانی هم که به صورت محدود در خارج از کشور تحصیل میکنند، عموما به کشور بازمیگردند، زیرا امکانات و شرایط کشور را برای خدمت و کسب وکار مناسب میبینند. لذا نهتنها من، بلکه خیلی از افراد طرفدار بازگشت به ایران بودند و هستند.
- آقای دکتر وقتی برگشتید چه شد وارد دانشگاه آزاد اسلامی شدید؟ چرا دانشگاههای دولتی که اوضاع مال خوبی داشتند را انتخاب نکردید؟
اولین آشناییام با آقای دکتر جاسبی یک حسی در من ایجاد کرد. وی در جلسهای که در ترکیه ترتیب داده بودند گفتند ما دانشگاهی غیردولتی با حمایت رهبر و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی و مسئولان عالی نظام و کشور راهاندازی کردهایم. توسعه این دانشگاه موجب میشود بسیاری از مشکلات ما در عرصه آموزش عالی برطرف شود. لذا جرقه کار در دانشگاه آزاد اسلامی در ذهن من زده شده بود. به خلوص ایشان برای خدمت به کشورم ادایدین کردم و برخی مشکلات کاری را بر رفاه زودگذر ترجیح دادم و دانشگاه آزاد اسلامی را انتخاب کردم.
- با دانشگاه آزاد اسلامی چگونه همکاریتان را شروع کردید؟
بعد از بازگشت به ایران فعالیتم را با عضویت در کادر هیاتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در گروه حسابداری آغاز کردم. مدتی بهعنوان مدیرگروه این دانشگاه مشغول به خدمت شدم. با توجه به شناختی که از سیستم دانشگاه پیدا کرده بودم، از سوی ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی از آذرماه سال ۱۳۷۶به مدت پنجسال به ریاست دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه منصوب شدم. از شهریور ۱۳۸۱تا ۱۶ خرداد ۱۳۹۳مسوولیت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر را برعهده داشتم و از ۱۷ خرداد ۱۳۹۳مسئولیت دانشگاه آزاد اسلامی زنجان را عهده دار هستم .
- دانشگاه آزاد اسلامی زنجان چگونه و چه سالی تاسیس گردید ؟
دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان اول خرداد سال ۱۳۶۴ با تعداد ۱۷۵ دانشجو و ۴ رشته ی مقطع کارشناسی تاسیس شد و فعالیت این واحد دانشگاهی همچون سایر واحد ها و مراکز دانشگاه بدون هرگونه امکانات و تجهیزات و ساختمان بود ، به گونه ای که در سال تاسیس دانشگاه فعالیتش را در دو اتاق کوچک در مرکز شهر زنجان آغاز کرد و بسیاری از کسانی که با فعالیت دانشگاه آشنایی دارند تصور نمی کردند روزگاری نه چندان دور ، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان به بزرگترین دانشگاه و موسسه آموزش عالی استان زنجان تبدیل شود .
- چالش های دانشگاه آزاد اسلامی را در دوره های مختلف چگونه ارزیابی می کنید ؟
دانشگاه آزاد اسلامی از ابتدای تاسیس با چالش هایی مواجه بوده و جنس این چالش ها در دوره های مختلف متناسب باآن دور متفاوت بوده است .
بزرگترین چالش دانشگاه مربوط به دوران تاسیس بود که با حمایت مادی و معنوی امام راحل مرتفع گردید و معتقدم اگر آن حمایت ها نبود دانشگاه آزاد اسلامی به آسانی نمی توانست شکل بگیرد و رشد کند و توسعه پیدا کند .
دوره دوم چالش دانشگاه آزاد اسلامی به دولت نهم و دهم ارتباط دارد که موانعی برای توسعه دانشگاه ایجاد کردند و با گسترش بی رویه موسسات آموزش عالی دولتی و وابسته به دولت سعی در خاموش کردن چراغ این دانشگاه داشتند به گونه ای که بسیاری از واحد های دانشگاه به مرحله زیان دهی رسیدند .
خوشبختانه با لطف الهی و هوشیاری مردم و مسئولان این سیاست دوام نیاورد و با تغییر در سیاست و تغییرات مدیریتی در دانشگاه آزاد اسلامی و حضور آقای دکتر میرزاده کارها و برنامه های دانشگاه به خوبی پیش می رود .
- چالش های دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان در ۲ سال اخیر چه بوده است ؟
طی سال های اخیر چالش های جدی پیش روی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان قرار داشت کمبود منابع مالی و زیان ده بودن واحد های استان ، کاهش پذیرش دانشجو مخصوصا در مقاطع کاردانی و کارشناسی ، کمبود رشته های مقاطع تحصیلات تکمیلی ، توسعه بی رویه موسسات آموزش عالی غیر دولتی و نبود برنامه منسجم و چشم انداز مشخص برای توسعه کمی و کیفی واحد های استان زنجان مهمترین چالش های دو سال اخیر بودند
- چه راهبردهایی برای حل این چالش ها داشته اید ؟
با عنایت و توجه ویژه ریاست عالی دانشگاه جناب آقای دکتر میرزاده ، با توسعه تحصیلات تکمیلی و افزایش دانشجویان این مقاطع چالش های کمبود منابع مالی و کاهش شدید دانشجو تا حدودی مرتفع شده و با افزایش قابل توجه رشته های تحصیلات تکمیلی در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ امید آن می رود که در سال تحصیلی آتی ۹۶-۹۵ این مشکلات در حد قابل توجهی مرتفع گردد .
راهبرد دیگر دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان مبتنی بربرنامه ریزی دقیق و مدون سیاست ها و خط و مشی گذاری و بودجه بندی صحیح منابع و مصارف دانشگاه آزاد اسلامی به منظور ایجاد توازن در هزینه ها با در آمد ها می باشد .
کسب درآمد های غیر شهریه ای و روی آوردن واحد های استان به سوی این نوع منابع درآمدی مخصوصا سرمایه گذاری های اقتصادی و تاسیس شرکت های دانش بنیان ، همچنین کسب درآمد از طریق طرح های برون دانشگاهی و انعقاد قرار داد آموزش های کوتاه مدت با ارگان ها و سازمان های دولتی و غیر دولتی و همچنین تمرکز بر درآمد زایی از محل سامانه آزمایشگاههای همکار آزاد (ساها) از دیگر سیاست های واحد های استان زنجان می باشد .
دانشگاه آزاد اسلامی با تهیه و تنظیم برنامه ۵ ساله ششم و تصویب آن در هیات امنای استانی ، دورنمای ۵ سال آتی واحد های استان را مشخص و برنامه ریزی های لازم جهت دستیابی به اهداف مورد نظر را انجام داده است .
- طرح های دانش بنیان و مهم ترین طرحی که به سود دهی رسیده است ؟
دانشگاه آزاد اسلامی استان روی دو موضوع اساسی یعنی شرکت های دانش بنیان و سرمایه گذاری های اقتصادی برنامه ریزی کرده است که با اجرایی شدن طرح های سرمایه گذاری و دانش بنیان همچون تولید لباس نظامی چند حالته ، تولید چسب پانسمان فوری ، ساخت ماشین کارتینگ و تجهیزات عمرانی شهری و صنعتی ، فعالیت موسسات مشاوره تخصصی در حوزه صنعت و بازرگانی و فعالیت خدماتی تخصصی GIS انتظار آن می رود که بخشی از در آمدهای دانشگاه از این منابع تامین گردد .
- اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی استان در راستای توسعه تحصیلات تکمیلی چیست ؟
دانشگاه آزاد اسلامی به تنهایی بیش از یک سوم دانشجویان استان زنجان را تحت پوشش قرار دارد ه و واحد زنجان بزرگترین دانشگاه و موسسه آموزش عالی این استان است .
با توجه به سیاست های ریاست عالی دانشگاه در توسعه تحصیلات تکمیلی طی دو سال اخیر در مجموع ۱۲۴ رشته به تحصیلات تکمیلی استان زنجان اضافه شده است که سهم دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ۴۷ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و ۲۴ رشته در مقطع دکترای تخصصی می باشد .
گسترش تحصیلات تکمیلی برای توسعه استان و کشور را یک ضرورت می دانیم و برنامه ریزی لازم جهت تصویب و تاسیس ۵۴ رشته مقطع کارشناسی ارشد و ۶۸ رشته در مقطع دکترای تخصصی صورت گرفته است .