پیام ملّت؛*اسدالله قربان زاده – با گسترش روز افزون رشته های مختلف گردشگری رقابت برای جذب توریست از گوشه و کنار جهان رنگ دیگری به خود گرفته است. کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای اینکه سهم خود را در جذب توریست ارتقاء دهند، رقابت جدی را دنبال می کنند.

نگاه صنعتی به گردشگری به عنوان یک صنعت درآمدزا بعد از نفت و خودروسازی موجب شده تا با برخورداری از ظرفیت های مختلف برای رونق اقتصاد گردشگری در ابعاد مختلف ورزشی، سلامت، مذهبی، حلال، ماجراجویانه، اکوتوریسم، فضایی، فرهنگی، ادبی و غیره تلاش کنند.

از این حیث برگزاری فرصت های جذب در گردشگر به بهانه های مختلف در قالب برگزاری فستیوال های مختلف تدبیری است که برنامه ریزان و دست اندرکاران جذب گردشگر روی آن متمرکز می شوند.

برای نمونه در بخش ورزش، برپایی مسابقاتی با نام بین المللی در نقطه از یک کشور خاص بستر مناسبی برای جذب اسپانسرها و فراهم شدن فضای تبلیغاتی کالا و خدمات ارائه شده، برای گردشگران ورزشی است.

در این قبیل برنامه ها که گاها در فضای باز با حضور تمامی طرفداران تیم ها برگزار می شود، علاقمندان ضمن تشویق تیم محبوب خود از محیط بازی ها نیز دیدن می کنند. در بخش گردشگری فرهنگی و ادبی نیز این مقوله صادق است.

عوامل متولی در مناسبت خاص ادبی همچون بزرگداشت چهره های ادبی و فرهنگی با برنامه ریزی قصد دارند، ضمن معرفی ابعاد شخصیتی افراد صاحب نام و  شناخته شده، تلاش می کنند.

علاقمندان و ارادتمندان به آن چهره خاص را از نقاط مختلف جهان جذب کنند. گردشگران فرهنگی قدم در مقبره یا مکان برگزاری مراسم چهره فرهنگی- ادبی می گذارند و دوست دارند، بیشتر با خلق و خوی و خصلت های خاص آن چهره آشنا شوند.

این فرصت مغتنمی برای برنامه ریزان و برگزارکنندگان است تا ضمن برندسازی شخصیت های فرهنگی و معرفی ابعاد تازه ای از شخصیت وی، در راستا توسعه گردشگری فرهنگی قدم بردارند. موضوعی که سالیان سال است، در بزرگداشت مولانا در قونیه ترکیه شاهد هستیم و علاقمندان در این شهر دور هم جمع می شوند.

این داستان درباره گردشگری غذا و یا خوراک نیز صادق است. این نوع گردشگری به آداب و رسوم و فرهنگ هر کشوری مرتبط است و برای بازدیدکنندگانی که از سایر کشورهای جهان با فرهنگی متفاوت به این کشورها قدم می‌گذارند و آماده تجربه فرهنگ و رسوم و غذاهای آنان هستند، جذابیت دارد.

ایتالیا، فرانسه، پرو، اسپانیا، تایلند و هند از این مهم بهره جسته و در این راه پیش قدم شده اند. اسکاتلند سال ۲۰۱۵ را سال گردشگری غذا و نوشیدنی اعلام کرد که هدف از آن ارتقای صنعت گردشگری غذا و آشپزی با اتکا به سنت های تغذیه در این کشور است.

 کشورهای دیگر نیز از«گردشگری غذا» به عنوان یک جاذبه قابل اتکا بهره برده اند. هند را به عنوان کشور ادویه های رنگارنگ می شناسیم و قطعا یکی از جاذبه های این کشور گشت زنی در بازارها و همراه شدن با بو و عطرهای مختلف از گل ها و ادویه های مختلف است.

در ایران نیز۱۳ دوره است، جشنواره ای با نام آش ایرانی به میزبانی شهر زنجان برگزار می شود؛ جشنواره ای که این شهر را به دلیل برخوردار بودن از تنوع غذاها و آش ها با نام آش معرفی کرده است. هر ساله در روزهای خاصی از سال این جشنواره با فراخوان عمومی از سراسر کشور برگزار می شود تا دست پخت خود را که عطر و طعم آن دیار را دارد، به رخ داوران جشنواره بکشند.

در واقع ایجاد فضای رقابتی یکی از دلایلی است که موجب شده آشپزها از نقاط مختلف رهسپار زنجان شوند. از سوی دیگر عوامل برگزاری برد تبلیغاتی این جشنواره را در دوره های مختلف بسط داده اند و شرایط به گونه ای شده که به دلیل جذابیت نام جشنواره رغبت برای حضور چهره های شاخص فرهنگی و هنری کشور چشمگیر شود.

یکی از نقاط جذاب این جشنواره تنوع برنامه های آن همچون برپایی نمایشگاه صنایع دستی کشور و مراسم بومی و محلی شاد و مفرح استان ها است که زمینه مناسبی برای اقامت توریست فراهم می کند.  روند رو به رشد افزایش گردشگر از اولین دوره برگزاری تا آخرین دوره حکایت از نگاه کارشناسی  به این موضوع دارد و اینکه برنامه ریزان و عوامل برگزاری برای جهانی شدن آن بعد از ثبت ملی قدم بردارند.

هر چند این برنامه در دوره هایی در اردیبهشت ماه برگزار شد؛ اما مصادف شدن با مناسبت های مذهبی موجب شد تا در ادامه در مرداد، شهریور و حتی مهر ماه برگزار شود. تغییر زمان های برگزاری یکی از موانع برای ثبت جهانی این جشنواره ملی است. ورود به مقوله برندسازی در ابعاد جهانی یکی از راهکارهایی است که هنوز به این موضوع جشنواره ورود پیدا نکرده است.

توسعه صنعت هتلینگ یکی از مسائلی است که باید برای جهانی شدن این جشنواره ماندگار قدم برداشت. بی شک در شرایطی که توریست از جای جای دنیا قدم در این دیار می گذارند، انتظارات و توقعات خاصی در بحث اقامت دارند و باید بی تفاوت نبود.

از دیگر مسائل جذاب برای توریست ها ورود به موضوع بوم گردی است. این رشته از گردشگری همواره برای توریست های خارجی جذابیت داشته ؛ این موضوع را می توان از دریچه دوربین آن ها که با ذوق زدگی به تصویر می کشند، رویت کرد.

با این حال نام زنجان با آش عجین شده است و برای رونق بیش از پیش آن باید تدابیر و برنامه ریزی در چشم اندازی روشن ترسیم کرد.

 *سردبیر