مجلس شورای اسلامی در جلسه روز یکشنبه ، ماده واحده لایحه ایجاد ۹ منطقه آزاد تجاری – صنعتی، اصلاح محدوده سه منطقه آزاد تجاری – صنعتی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را تصویب کرد.

بر اساس ماده واحده این لایحه، در راستای تحقق بند ۱۱ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه کشور و به‌منظور انتقال فناوری‌های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج، به دولت اجازه داده می‌شود با رعایت مفاد قانون برنامه ششم توسعه:

۱ـ در استان‌های گلستان (اینچه‌برون)، ایلام (مهران)، اردبیل (اردبیل)، سیستان و بلوچستان (سیستان)، کردستان (بانه و مریوان)، هرمزگان (جاسک)، بوشهر (بوشهر)، کرمانشاه (قصرشیرین)، منطقه آزاد تجاری-صنعتی مطابق نقشه‌های پیوست ایجاد کند.

۲ـ اراضی نیمه شمالی جزیره هرمز به وسعت ۲۱ کیلومتر مربع به‌هم پیوسته و راه اتصال دریای آن به جزیره قشم را مطابق نقشه پیوست، پس از تائید ستاد فرماندهی کل قوا به محدوده منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی قشم، ملحق و محدوده مناطق آزاد ماکو، چابهار و ارس را مطابق نقشه‌های پیوست اصلاح کند.

۳ـ در استان‌های فارس (فسا و لار)، یزد (ابرکوه و میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان‌غربی (سرو و ارومیه)، خراسان رضوی (خواف و قوچان)، لرستان (خرم‌آباد)، قزوین (تاکستان)، اصفهان (شاهین‌شهر)، منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ)، منطقه ویژه اقتصادی ـ دارویی ایجاد کند.

۴ـ در سایر استان‌ها بر اساس شرح پیوست با رعایت شرایط ذیل، منطقه ویژه اقتصادی ایجاد کند:

الف) وجود سازمان اداره‌کننده حقوقی غیردولتی مورد تأیید دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی

ب) اخذ مجوز شورای برنامه‌ریزی استان مربوطه مبنی بر تخصیص اراضی و تأیید مدارک و الزامات مورد نیاز از قبیل تعهد تأمین زیرساخت‌های اساسی مانند آب، برق، گاز و موافقت قطعی سازمان حفاظت محیط‌زیست.

تبصره ۱: منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی ایجاد شده به‌موجب بند یک این ماده واحده با رعایت تبصره‌های ذیل و بر اساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی مصوب سال ۷۲ و اصلاحات بعدی آن و مناطق ویژه اقتصادی فوق بر اساس قانون، تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی مصوب سال ۸۴ و اصلاحات بعدی آن اداره می‌شود.

تبصره ۲: اعمال امتیازات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی موضوع این قانون به استثنای مواد، کالاها، تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز طرح‌های سرمایه‌گذاری و توسعه‌ای مناطق منوط به تأیید محصور شدن محدوده مورد نظر توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران و استقرار آن در مبادی ورودی و خروجی منطقه است.

سازمان منطقه می‌تواند بخش‌هایی از محدوده قانونی منطقه را به‌تدریج محصور و پس از تأیید و استقرار گمرک، نسبت به عملیاتی نمودن محدوده اقدام نماید. سازمان منطقه موظف است ظرف یک سال و نیم پس از تشکیل، طرح جامع منطقه را با رعایت اسناد و طرح‌های ملی بالادستی، تهیه و برای تصویب به شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی ارائه نماید. شورای‌عالی موظف است حداکثر ظرف ۶ ماه نسبت به تصویب طرح جامع، اقدام و مراتب را جهت اجرا ابلاغ کند.

واگذاری زمین تا زمان تصویب طرح جامع منطقه حداکثر تا ۱۵ درصد مساحت محدوده به فعالیت‌های اقتصادی بر اساس کاربری‌های مبتنی بر پهنه‌بندی‌های اولیه مورد تأیید کارگروهی که توسط شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی تعیین می‌شود، صورت می‌پذیرد. پس از تصویب طرح جامع، واگذاری‌ها در چارچوب طرح مصوب توسط سازمان منطقه انجام می‌شود.

تبصره ۳: واردات کالا از خارج به مناطق آزاد ایجاد شده به موجب بند ۱ این ماده واحده به منظور عرضه به مسافران، ممنوع و اعطای معافیت کالای همراه مسافر از مناطق مذکور به سرزمین اصلی صرفاً شامل کالاهای تولید شده در آن منطقه است.

تبصره ۴: مجوز واردات خودروهای سواری خارجی در محدوده مناطق آزاد ایجاد شده به‌موجب بند یک این ماده واحده، صرفاً به اشخاصی اعطا می‌شود که دارای مجوز فعالیت اقتصادی در محدوده منطقه باشند. تردد خودروهای فوق صرفاً در محدوده مصوب پیوست این قانون امکان‌پذیر است.

تبصره ۵: دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مکلف است هر ۶ ماه یکبار گزارش عملکرد مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی را تهیه و به کمیسیون اقتصادی ارائه کند.

فهرست مناطق ویژه لایحه دولت که در کمیسیون اقتصادی به تصویب رسیده است، شامل:

الف) در استان‌های فارس (فسا و لار) یزد (ابرکوه و میبد) زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان‌غربی (سرو و ارومیه) خراسان رضوی (خواف و قوچان) لرستان (خرم‌آباد)، قزوین (تاکستان)، اصفهان (شاهین‌شهر)، منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ)، منطقه ویژه اقتصادی ـ دارویی ایجاد کند.

ب) فهرست مناطق ویژه اقتصادی جدید که بر اساس شروط مصوب کمیسیون اقتصادی به لایحه دولت الحاق شد:

آذربایجان‌شرقی:

مرند، شبستر، ملکان، ورزقان، میانه و بناب

آذربایجان غربی:

خوی، چایپاره، بوکان، مهاباد، پیرانشهر، سردشت، تکاب، نقده، ارومیه، اشنویه، میاندوآب و چالدران

اردبیل:

نیر، مشکین‌شهر، گرمی و کوثر

اصفهان:

نائین، گلپایگان، میمه، برخوار، زرین‌شهر، شهید مدرس کرون، مبارکه، هرند و ورزنه و فلاورجان

البرز:

طالقان

تهران:

طلا و جواهر تهران و چرمشهر ورامین

خراسان جنوبی:

نهبندان، انرژی‌های نو، سربیشه و فردوس

خراسان رضوی:

گناباد و تربت حیدریه

خراسان شمالی:

شیروان، جاجرم و اسفراین

خوزستان:

چغازنبیل، مسجدسلیمان و امیدیه

زنجان:

ابهر

سمنان:

شاهرود و میامی

سیستان و بلوچستان:

ایرانشهر و سراوان

فارس:

مرودشت، گردشگری پارسه، آباده، معدنی بناوات و خرم‌بید، خرامه، اقلید، سپیدان و داراب

قزوین:

قزوین

قم:

شهر فرودگاهی سلفچگان

کردستان:

بیجار، دیواندره، سقز

کرمان:

ریلی زرند، شهربابک، گل‌گهر سیرجان، شهداد، کرمان و انار

کرمانشاه:

اورامانات

گیلان:

چمخاله، فومن و شفت و تالش

لرستان:

کوهدشت و الیگودرز

مازندران:

نور، محمودآباد و آمل

مرکزی:

سنگ محلات، گل و گیاه محلات، عایق‌های رطوبتی دلیجان و خیرآباد اراک

همدان:

لالجین و اسدآباد

یزد:

بافق و مهریز

همچنین براساس اعلام هیأت رئیسه مجلس، منطقه آزاد خوی و چایپاره به منطقه آزاد تجاری ماکو اضافه شد.

این ماده واحده با ۱۴۱ رأی موافق به تصویب رسید.