پیام ملّت-موسسه آموزشی رزمندگان اسلام سال ها است که ضمن شناسایی دقیق نیازهای علمی و آموزشی دانش ­آموزان و دغدغه­ های پدران و مادران، راه حل­های کارآمدی را با رویکرد فناورانه و تحولی اساسی در مجموعه، برای توسعه و بهبود خدمات آموزشی و فراآموزشی دانش ­آموزان سراسر کشور ارائه می نماید.

مرتضی فاطمی نژاد مدیر عامل موسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان اسلام سراسر کشور و قائم مقام موسسه آموزشی و فرهنگی راهیان کوثرکشور است که در رابطه با برنامه های این موسسه با او به گفتگو پرداخته ایم.

فاطمی نژاد ارائه راه حل­های آموزشی مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان اسلام که با تکیه بر تجربۀ سالیان متمادی و نواندیشی حاصل از تحقیق مستمر همکاران متخصص و پرتلاش به دست آمده را مهمترین عامل اقبال دانش­ آموزان به دریافت خدمات این موسسه در ۳۰سال گذشته می داند.

بخش هایی از این گفتگو را از نظر میگذرانید:

-مؤسسه رزمندگان جهت مبارزه با ویروس کرونا و جلوگیری از شیوع این بیماری چه تمهیداتی را اندیشیده است؟

مدارس مؤسسه رزمندگان در حوزه قوانین عمومی و عام آموزش و پرورش تابع قوانین کشور هستند در حوزه آموزش و پرورش ابلاغیه ها و مصوبه هایی که از شورای مرکزی و قرارگاه مرکزی اقدامات پیشگیرانه و مبارزه با این ویروس منحوس هست همان را انجام می دهد،در حوزه مازاد بر برنامه های ابلاغی وزارتخانه آموزش وپرورش و دولت یکسری برنامه های پیشگیرانه را انجام داده است.

بحث ضد عفونی فضا،بحث جلوگیری از تعاملات و برنامه های معلمین،بحث موضوعاتی که میتواند کمک بکند به عدم شیوع این بیماری،بحث جلوگیری از حضور افرادی که مشکو ک به بیماری هستند،مثل دبیران، آمدن به مدرسه کادر آموزشی.روزهایی نیز که نظام آموزشی و مدارس تعطیل بودند عملا دانش آموزان در مدرسه حاضر نشدند و برنامه خاصی وجود نداشت،این فضای کلی هست.

در حوزه آموزش ها ارتباط هایی که با اولیا و مربیان داریم از طریق پرتال داخل مدارس از طریق شبکه های ارتباطی که با دانش آموزان خارج مدرسه بوده. پروتکل هایی که به صورت عمومی در جامعه بود و بعضا پروتکل هایی که دستورالعمل های خاص دانش آموزی داشتند برای اینکه دانش آموز در خانه بماند،بیرون نرود و در فضایی جهت جلوگیری از تماس بیشتر از افرادی که درگیر این بیماری هستند یا مشکوک به این بیماری هستند.

تمام اینها تمهیداتی هستند که ما از طریق درگاه های ارتباطی خود با اولیا،مربیان و خانواده های دانش آموزان در زمانی که در خانه بودند به طور قطع دنبال کردیم که تا جایی که میتوانند حفاظت بکنند نگهداری بکنند،مراقبت خیلی خوب بکنند که فرزندانشان از خطر ابتلا به این بیماری تا جایی که ممکن است دور باشند.یعنی مدرسه هم به عنوان یک نهاد فرهنگ ساز در راستای فرهنگ عمومی که الان در کشور ایجاد شده و به ان پرداخته میشود، در حوزه مراقبت های فردی،بهداشت فردی نقش خود را به صورت پررنگی ایفا نموده است.

-با توجه به تعطیلی مدارس به علت شیوع ویروس کرونا در اکثر استانهای کشور به منظور جبران و رفع عقب ماندگی تحصیلی دانش آموزان مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان چه تمهیداتی را اندیشیده است؟ (از حیث آموزش و تقلیل ساعت حضور دبیران)

هدف ما و کادر مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان در سراسر کشور این است که بتوانند لطمه ای که نظام آموزشی کشور،نظام تعلیم و تربیت کشور ممکن است در این برهه از زمان بخورد را به حداقل برسانند.

با ورود این ویروس به کشور برای جلوگیری از درگیر شدن احتمالی دانش آموزان و نیز نگرانی خانواده ها،مؤسسه رزمندگان به تبعیت از آموزش و پرورش باید اقدام به تعطیلی مدارس می نمود.بنابراین امکان حضور فیزیکی دانش آموزان در محیط مدرسه وجود نداشت و ما باید تمهیدی را برایشان قائل میشدیم و به تبع نیاز داشتیم به تببین یک برنامه آموزشی متقن و مشخص در حوزه مدرسه،حرف اول ما در ابلاغیه سراسری که به کل کشور داشتیم این بود که به هیچ عنوان در این ایام نباید آموزش و پرورش و برنامه های مدرسه را تعطیل کنیم،نکته دوم اینکه معلمین و کادر آموزشی ما باید در زمان مقرری که تابع برنامه ها و ابلاغیه های کلی است جهت ارائه آموزش حضور داشته باشند.

مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان با تشکیل یک شورای ویژه آموزش مجازی در مرکز به صورت قرارگاه مرکزی و درتمام استانها با مسئولیت مدیر استانی این قرارگاه را راه اندازی نمود تا تمام معلمین و کادر آموزشی طبق برنامه ریزی در کلاس درس به صورت برخط حضور داشته باشند.در این فضا دانش آموز و معلم در بستر فضای مجازی ارتباط برقرار نموده و محتوای آموزشی را از طریق تدریس مصور،صوتی و یا حتی فایل در اختیار دانش آموز قرار می دهند.

بسته به تعداد افراد کلاس(۳۰نفر-۴۰نفرو…)در زمان مشخص شده دانش آموز و معلم سر کلاس حاضر شده ومعلم از این طریق میتواند تکالیفی را به دانش آموزان داده و از آنها مطالبه گری و ارزیابی داشته باشد و نیز نتیجه را به دانش آموزان انعکاس دهد وطی یک فرصت مطالعاتی و پس از آن خود را مورد ارزیابی قرار داده که چه مقدار این فضا و کلاس آموزشی برخط برای او مثمر ثمر بوده و خلاء و نواقص و اشکالات احتمالی را در جلسه بعدی مرتفع نماید.

اراده خوبی در این زمینه در مؤسسه رزمندگان اسلام صورت گرفته و استان به استان در سراسر کشور به این موضوع می پیوندند و تمام تلاش ما بر این است که دانش آموزان کمترین لطمه و آسیب آموزرشی را در این مشکلی که به صورت اپیدمی در کشور به وجود آمده است ببیند.

– آیا افرادی از سایر مدارس هم میتوانند در این کلاس ها شرکت کنند و یا به فایل های آموزشی مؤسسه رزمندگان اسلام دسترسی داشته باشند؟

بله.بعضی از مدارسی که مشخصا تحت پوشش مستقیم مؤسسه رزمندگان اسلام نیستند به این موسسه جهت دریافت خدمات آموزشی درخواست داده اند.ما هم تمهیداتی را انجام داده ایم که این فضا برایشان قابل استفاده باشد دانش آموزانی از سایر مدارس هم میتوانند به عنوان دانش آموز میهمان در مدارس و کلاس های آنلاین مؤسسه رزمندگان اسلام جهت دریافت خدمات آموزشی حضور داشته باشند.

– آیا محدودیتی برای پذیرش تعداد دانش اموزان وجود دارد؟

خیر.الحمدلله با زیرساخت هایی که از قبل در مؤسسه رزمندگان اسلام وجود داشت در ۱۰ روز اخیر گسترش زیرساخت در دستور کار قرار گرفت و در حال حاضر چیزی حدود۵۰۰کلاس برخط در هر ساعت در دستور کار این مؤسسه قرار گرفته و به حدود ۲۰هزار دانش آموز در روز میتواند خدمات آموزشی ارائه دهد.

– افرادی که مایل به دسترسی به فایل های آموزشی مؤسسه رزمندگان اسلام هستند از چه طریقی میتوانند به این فایل ها دسترسی داشته باشند؟

طبق دستور العملی که به استان ها و مدارس ارائه شده معلم میتواند فایل ها و مطالب آموزشی خود را در در درگاه و بستر ارتباطی که برای این کار تعبیه شده جهت استفاده دانش آموزان قرار دهد که دانش اموزان بعد کلاس هم به این مطالب و محتوای آموزشی مطرح شده در کلاس دسترسی داشته باشند.

-از چه اساتیدی جهت ارائه اموزش در این کلاس ها استفاده میشود؟

هدف موسسه رزمندگان این است که در این بستر از همان معلمی که دانش آموز با ان انس تحصیلی و سیر برنامه مشخص داشته استفاده شود،اما با شرایط به وجود آمده موسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان از همین جا اعلام می نماید. هر معلمی که این توانایی را در خود می بیند در شرایط به وجود آمده وبرای ادای دین به نظام اموزشی کشور با دغدغه و داوطلبانه در این مسیر قدم بردارد،موسسه رزمندگان بستر لازم را برای ایشان فراهم می نماید کما اینکه پیشنهاداتی هم در این زمینه مطرح گردیده است.

– روند استفاده از فضای مجازی در مؤسسه رزمندگان تا قبل شیوع ویروس کرونا به چه صورتی بوده است؟

الحمدلله در ۱سال-۱سال و نیم اخیر فعالیت ها و انتقال فعالیت های مؤسسه بر بستر فضای مجازی سرعت بسیار قابل قبولی داشته است.گفتمان رایج و خدمات نوین آموزشی مؤسسه با اغلب مخاطبین اعم از دانش آموز،اولیا و دیگران در بستر فضای مجازی بوده است،کما اینکه کاستی هایی نیز در این مسیر وجود داشته.اما در حال حاضر با شرایط پیش آمده برای کشور این احساس نیاز به اموزش در بستر فضای مجازی بیشترمورد نیاز واقع شد و موسسه رزمندگان طبق روال گذشته این مهم را در جزو برنامه های اصلی خود قرار داده و به عنوان یک تمهید برای پرداختن به موضوع اموزش در شرایط بوجود آمده پرداخته است و بازخود های مثبتی را نیز در این خصوص از مخاطبین در یافت نموده است.

-پیش بینی شما راجع به شرایط به وجود امده در استفاده از فضای مجازی توسط دانش آموزان چیست؟

در این خصوص دو نکته حائز اهمیت است یکی اینکه استفاده ازفضای مجازی نیاز به یک تربیت صحیح و جهت گیری صحیح دارد،در کشور ما چندین و چند سال است در سطوح سنی مختلف استفاده از فضای مجازی به عنوان یک فرهنگ غالب اتفاق افتاده است،اما این تربیت صحیح،سواد رسانه یا چگونگی استفاده صحیح از حوزه فضای مجازی نیاز به فرهنگ سازی متقن،عمیق و با بررسی های زیاد دارد.

نکته حائز اهمیت این است که ما باید بتوانیم سواد رسانه ای و استفاده صحیح از فضای مجازی را برای یک گفتمان رایج نسل دانش آموز خود ایجاد کنیم.

همانگونه که شما و دست اندرکاران این حوزه مستحضرید استفاده از فضای مجازی در حوزه یادگیری های علمی و دقیق نیاز به یک مقدار پرداختن های ریز و جزئی دارد.یعنی دانش آموز باید ببیند از آموزش در این فضا اثر می گیرد،یادگیری برایش اتفاق می افتد.

معلم باید بداند که اگر از این فضا به عنوان یک فضای مکمل فضای حقیقی استفاده بکند قطعا میتواند اموزه های خود را،مفاهیم علمی،آموزشی و تربیتی خود را دنبال کند.

این میتواند به عنوان یک فضای مکمل بعد از اینکه شرایط هم انشاالله بهبود پیدا کرد به عنوان یک رویکرد جدی در کشور اتفاق بیافتد.

موسسه رزمندگان رویکرد فضای مجازی را به صورت عمومی دارد اما به صورت تخصصی معتقد است این گفتمان باید غالب شود،رایج شود که الحمدلله این فضا پیش آمده،گفتمان سازی اتفاق افتاده و این احساس نیازی که در مخاطبین ما،اولیا ومعلمین به وجود آمده میتواند این فرهنگ تخصصی استفاده از فضای مجازی در حوزه یادگیری را در متربی یا دانش آموز و مربی یا معلم ایجاد کند.

-به نظر جنابعالی و طبق پیش بینی شما چند درصد از دانش آموزان و معلمین مدارس با طرح آموزش مجازی شما همراه خواهند شد؟

برای پاسخ به این سوال هنوز یک مقدار زود است،اما پیش بینی ما این است حدود۶۰%خانواده هایی که ما با آنها تعامل داریم از بستر فضای مجازی و خدماتی که ما در این بستر ارائه می دهیم استفاده کنند.در موضوع خاص یادگیری برخط و امثالهم که توضیحات مفصلش را مطرح کردم هدف ما این است که این مشارکت را به بالای۶۰% یعنی عدد۷۰% وبالاتر برسانیم.

البته دراین زمینه تا کنون استقبال بیش از۵۰% را داشته ایم حتی مطالبه گری هایی مبنی بر گسترش فضا،افزایش دسترسی ها وکیفیت بیشتر موارد آموزشی جهت استفاده از این بستر هم مطرح بوده است.

–یکی از اهداف مؤسسه رزمندگان و راهیان کوثر ایجاد عدالت آموزشی است. و همانطور که مستحضرید تمامی افراد به اینترنت،فضای مجازی و یا حتی گوشی همراه و…دسترسی ندارند،راهکار مؤسسه رزمندگان برای خدمات دهی به این افراد چگونه است؟

طبق طرح جهاد علمی،هدف مؤسسه رزمندگان همین است. بدلیل اینکه بعضی از استانها دسترسی به اینترنت واستفاده از تلفن همراه برایشان میسر نبود اعلام کردیم معلمینی که توان تدریس دارند، چه در قالب فایل های صوتی،تصویری،مکتوب و…مؤسسه رزمندگان بسترهای مناسب را در این خصوص در اختیارشان قرار خواهد داد که این فایل ها از طریق سی دی،دی وی دی آموزشی کتابچه و جزوه و..در اختیار اینگونه افراد قرار گیرد.

کما اینکه قبلا در قالب طرح جهاد علمی این کار توسط این موسسه انجام گرفت به صورتی که کتابها و جزوه ها را به صورت رایگان در اختیار افراد یا مناطقی که امکان دسترسی به این فضا را ندارند قرار دادیم وحتی به آموزشگاه های وابسته به این مؤسسه اعلام کردیم چنانچه دانش آموزی توان مالی پرداخت هزینه های آموزشی را نداشت بخصوص در مناطق کمتر برخوردارشما این خدمات را به صورت رایگان در اختیارشان قرار دهید.در حال حاضر و در شرایط کنونی هم ما اعلام کردیم معلمینی که از این بستر استفاده میکنند،کلاسشان ضبط میشود.

ما این مطالبی را در قالب فایل،لوح فشرده یا حتی متون مکتوب و جزوات آموزشی در اختیار استان های کمتر برخوردار قرار خواهیم داد و هدف مؤسسه رزمندگان به عنوان یک مؤسسسه با عنوان خدمات عام المنفعه در راستای عدالت آموزشی هست این است که هر آنچه که در راستای توسعه عدالت آموزشی هست را طبق برنامه ریزی و تمهیدی که داریم به صورت کاملا رایگان در اختیارعموم قرار دهیم.

-با توجه به زیرساخت های مؤسسه رزمندگان،امکان و تمهیدی برای طراحی اپلیکیشن بدون دیتای آموزش از راه دور برای فضای آموزشی در اینگونه مواقع وجود دارد؟

اینگونه اپلیکیشن ها قبلا هم در این مؤسسه وجود داشته،موسسه رزمندگان در حال حاضر اپلیکیشن هایی را در سطح کشور دارد که بالای۴-۵ هزار دانلود داشته و بصورت کاملا رایگان هست.

طبق بررسی های به عمل امده و تحلیل هایی که به ما ارائه شده دانلود این اپلیکیشن ها در مناطق کمتر برخوردار بیشتر از سایر نقاط گزارش شده است.

برنامه موسسه رزمندگان این است که این اپلیکیشن ها را توسعه داده و در اختیار عموم قرار دهد اصلا هم در این خصوص هدف درآمد زایی مطرح نیست.در حال حاضر هم اینمؤسسه طراحی یک پلتفرم آموزشی را در دست اقدام دارد که تا چند ماه آینده به اطلاع عموم خواهد رسید.

این پلتفرم یک فضای تعاملی بین معلم،دانش آموز و اولیا را فراهم می نماید.ما از طریق این اپلیکیشن یک شبکه اشتراک گزاری دانش در سراسر کشور را شاهد خواهیم بود با رویکرد عدالت آموزشی و با هدف ترویج علم و کاربردی کردن علوم.

خواسته ای که در این بین از مؤسسه رزمندگان مطرح میشود این است که اینگونه خدمات استمرار داشته باشند و با توجه به هماهنگ و منطبق نبودن بودجه بندی شبکه آموزش در این ایام در تدریس مفاهیم درسی و با سرفصل های شهرستانها این مهم از طرف موسسه رزمندگان در دستور کار قرار گیرد.حتما این موارد استمرار خواهد داشت،و برنامه موسسه رزمندگان این است که شرایط و اقتضائات بومی و استانی را درنظر بگیرد،تدریس استان به استان و طبق بودجه بندی همان استان صورت بگیرد و از درگاه های ارتباطی این مؤسسه در اختیار عموم قرار بگیرد.

-آیا برنامه برخط آموزشی برای مؤسسه راهیان کوثر هم اجرایی خواهد شد؟

بله،در چند استان این آموزش ها شروع شده به صورت آزمایشی و حتما یکی دو جلسه آموزش بر خط در این هفته خواهیم داشت و سعی مان بر این است این تصمیم را نهایی کرده و به سایر استان ها و شهرستان ها تعمیمش دهیم.