تقی سالک در گفت و گو با خبرنگار «پایگاه خبری-تحلیلی پیام ملّت» اظهار کرد: متاسفانه در کشور فشار بر روی مراتع و عرصه های طبیعی به شدت بالاست و این فشار بیشتر از ناحیه تعداد دام در واحد سطح است. اگر استان زنجان را در نظر بگیریم، این استان با داشتن یک میلیون و ۱۳۷ هزار هکتار مرتع دارای ۱۷۰۰۰۰۰ واحد است که مستقیما به مراتع وابسته هستند و این در حالی است که ظرفیت مجاز مراتع استان حدود ۷۰۰ هزار واحد دامی است.

وی با بیان اینکه همین روند در دیگر استانهای کشور نیز وجود دارد و در این میان افزایش جمعیت انسانی هر چند با شتاب کمتر و تغییر سبک زندگی، فشار قابل توجهی را به عرصه های منابع طبیعی کشور وارد می کند افزود: متاسفانه روند بیابانی شدن اراضی کشور پس از انقلاب شتاب بیشتری به خود گرفت و اثرات خود را در قالب های مختلف نشان داده و در آینده هم نشان‌خواهد داد.

کارشناس منابع طبیعی و فعال محیط زیست با اشاره به اینکه تخریب سرزمین، ریزگردها، وقوع سیل های ویرانگر، مهاجرت و به خطر افتادن امنیت غذایی از جمله اثرات ناشی از بیابان زایی است ادامه داد: شاید امنیت غذائی که یکی از مهمترین اثرات بیابانی شدن است خطربزرگی برای پایداری و استقلال کشور به حساب می آید.

سالک با بیان اینکه بر اساس آمارهای موجود ۴۰ درصد تضمین امنیت غذایی جامعه به عوامل اقتصادی و اجتماعی بر می گردد که این میزان بسیار قابل توجه است عنوان کرد: باید برای حفظ آن در مقابله با بیابان زایی، سرمایه گذاری اساسی تری نسبت به گذشته صورت گیرد چرا که علی رغم تاثیرات فراوان بر تامین غذا و سلامت جامعه ، اثرات دیگری مثل سوء تغذیه،بیماری های ناشی از آب و غذا، مشکلات تنفسی ناشی از ریزگردها و مهاجرترا بدنبال خواهد داشت که جهت مقابله با آنها باید اقدامات وسیع و گسترده تری انجام شود.

وی با بیان اینکه از آنجا که نزدیک ۸۰ درصد از مساحت ایران را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می دهد و تخریب سرزمین و بیابان زایی آسیب فراوانی بدنبال دارد افزود: ماحصل این موضوع فرسایش خاک و در نهایت نقصان محصولات زراعی، باغی، طغیان آفات و بیماریها و سر ریز آن به مزارع و باغات و کاهش راندمان تولید خواهد بود.

کارشناس منابع طبیعی و فعال محیط زیست با اشاره به اینکه با توجه به گزارش نماینده ی برنامه ی عمران سازمان ملل متحد در ایران تحقق وتامین امنیت غذایی ضرورتی امکان ناپذیر است که به تامین امنیت انسانی کمک می کند و جزئی جدایی ناپذیر از حقوق بشر است ادامه داد: با این نگاه بیابان زائی فرایندی است که تحت عوامل انسانی و طبیعی ایجاد می شود و ارتباطی حیاتی بین امنیت غذایی و بیابان زایی دارد.تغییر کاربری اراضی که از عوامل بیابان زایی است از مولفه هایی است که نیاز غذایی و امنیت آن را دچار مخاطره می کند.

سالک عنوان کرد: پدیده بیابان زایی فقط گریبان گیر کشاورزان و یا کسانی که نزدیک بیابان هستند نمی شود بلکه بیابان زایی کل کشور را تهدید می کندو تمامی جمعیت ساکن در کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد و همانطور که بیان شد تخریب سرزمین که با فرسایش خاک همراه است امروزه به نقطه خطرناکی رسیده است چراکه فرسایش ۱۵ تن خاک در هکتار بطور سالانه که بطور میانگین ۳ برابر متوسط فرسایش خاک در آسیااست و به لحاظ کمبود منابع آب در کشور شرایط نامناسبی را ایجاد کرده است که باید با سیاست گذاری درست در جهت حفاظت از منابع آب، خاک و منابع طبیعی، تحقق امنیت غذایی نسل امروز و نسل های آینده را تضمین کرد .

وی افزود: توجه جدی به فناوریهای سبز می تواند کمک شایانی در بهبود راندمان آب و تثبیت خاک داشته باشد.فناوریهایی نظیر سیستم های کشاورزی بدون شخم با حداقل به هم خوردگی ساختمان خاک که در حفظ خاک سطحی بسیار تاثیر گذار است. البته که استفاده از فناوریهای جدید همواره نیازمند تحقیق و بررسی دقیق دارد تا بتواند مرحله ی گذار را به خوبی طی کند و به سیستمی پایدار و‌کارامدتبدیل شود. لذا در همین راستا ایجاد سامانه ها و شبکه های ترویجی میتواند کمک شایان توجهی را در توسعه اینگونه سیستم ها داشته باشد.

سالک گفت: در هر حال امنیت غذایی کشور امروز نیازمند یک برنامه ریزی دقیق ، استفاده از گزینه های سبز، حمایت از تلاشهای سازمانهای مردم نهاد(ngo) ، سرمایه گذاری مناسب مالی و تولید دانش و توسعه ی راهکارهای خلاقانه دارد. بیابانزایی را در کشور جدی بگیریم تا در آینده برای تامین مواد غذایی و امنیت غذایی دچار مشکل نشویم./ش