امروزه با رشد سريع و فزاينده ي شهرنشيني و افزايش وسعت شهرها، مديريت كلان شهريِ، با مشكلاتي روبرو شده است و با توجه به پيچيدگي و تنوع مشكلات شهري، ناهنجاري هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي ، مشكلات محيط زيست شهري و ترافيك و … مديريت شهري بايد رويكرد جديدي را در اين راستا در پيش گرفته و ارائه دهد.
يكي از كارآمدترين روش هاي مديريت شهري، كه امروزه مي تواند بسياري از موانع مديريتي را هموار ساخته و تسريع بخشد، مديريت محله محور در شهرهاست.
در گذشته، وجود فرهنگ مشاركت، مشورت و همفكري در حل مسائل و مشكلات محلات يكي از محورهاي اداره ي شهرها در كشور ما بوده است و  مردم براي تامين امنيت و توان افزايي خود و رفع مشكلات و كاهش آسيب هاي اجتماعي  از بزرگان و معتمدين محلات ياري مي گرفتند كه اين امر،يكي از ظرفيت هاي بزرگ در فرهنگ غني آذربايجان بوده است.
هرچند كه فرهنگ محله محوري امروزه نيازمند احيا و بازآفريني است، اما اين مهم از ديرباز مورد توجه شهروندان قرار گرفته است و هنوز هم در بعضي محلات شهر مي توان اين ديدگاه را در بزرگان و معتمدين محله ها ديد كه با بزرگ منشي و درايت بسياري از موانع موجود در محلات را با همراهي و همدلي هموار مي كنند.
محله ها به عنوان هويت اجتماعي و فرهنگي در شهرها، علاوه بر ابعاد كالبدي كه دارند، داراي ماهيت سنتي و هويت جمعي بوده و از عوامل كليدي توسعه ي محلي شهرهاي بزرگ نيز به شمار مي روند.
در ديدگاه محله محوري مديريت شهري، اداره ي بخشي از امكانات محله به ساكنين همان محله سپرده مي شود و مشاركت مردم در اين راه، از اهميت خاصي برخوردار است، چرا كه خودِ مردم به عنوان مصرف كنندگان اصلي خدمات، نسبت به پتانسيل ها و كاستي هاي موجود در محلاتِ خود، آگاهي بيشتري دارند و همواره مي توانند نقش گره گشايي داشته باشند.
راهبردهاي توسعه محله اي و اهميت محله محوري در مديريت شهري و شناسايي عوامل موثر در مشاركت مردم، در حقيقت از راهكارهاي توسعه ي پايدار اجتماعي محسوب مي شود

محله محوري، يكي از راه هاي مناسب و مهم در بحث مراقبت ، نظارت و پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي در محلات شهري و همچنين نسخه ي فرهنگي قابل توجهي بر دردهاي اجتماعي شهروندان است.

جلب مشاركت مردم محله و ادغام اجتماعي در محلات، راه را براي توسعه هاي محله اي در شهرها هموار و مديريت شهري را در مسير رسيدن به اهداف اجتماعي و فرهنگي كمك مي كند.

تجربيات نشان داده است كه عدم مشاركت مردم در مديريت شهري، باعث تحميل زيان هاي زيادي بر شهر و شهروندان خواهد شد.

در بحث مشاركت اجتماعي هم، شهروندان با همكاري در امور محلات، علاوه بر تاثير مناسب و كاربردي، مي توانند در تقسيم مناسب منابع انساني و غير انساني تخصيص يافته هم تاثيرگذار باشند. امروزه با تغيير شكل زندگي هاي شهرنشيني، لزوم توجه بيشتر به فرهنگ عمومي  در محلات و حتي در مجتمع هاي مسكوني به عنوان نمادي از زندگي اجتماعي بيشتر حس مي شود.

هرچند تفاوت هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و … در شكل گيري نوع مديريت محله اي شهرها موثر است، ولي در نهايت، ايجاد مديريت محله محور در شهرها مي تواند بسياري از سختي هاي اين روند را آسان تر سازد.

*مشاور شهردارتبريز