پیام ملّت – لایحه بودجه سال آینده در حالی از سوی مجلس شورای اسلامی رد شد که کمیسیون تلفیق وقتی دو ماهه را صرف بررسی این لایحه و انجام اصلاحاتی متعدد در آن کرده بود .

 در حالی روزهای پایانی بهمن سپری می‌شود که بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی نگرانی خود را از وضعیت کنونی و نامعلوم بودن سرنوشت لایحه بودجه در سال حساس ۱۴۰۰ ابراز کرده‌اند. مهدی پازوکی ، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس اقتصادی معتقد است این تصمیم در سالی که تحریم‌ها یکی از بالاترین فشارها را متوجه اقتصاد کرده و کرونا بنیان‌های اقتصادی ایران و جهان را تحت تاثیر قرار داده است، تصمیمی عجیب و قابل تامل بود خصوصا که کشور باید برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده آماده شود اما رد لایحه بودجه به نوعی همه چیز را در وضعیت تعلیق قرار داده است.

این اقتصاددان درباره وضعیت فعلی اقتصاد ایران به خبرآنلاین گفت:  بر اساس مشاهده وضعیت فعلی و گذشته اقتصاد ایران به صراحت می‌توان مدعی شد که اقتصاد ایران به عقب رفته و حق مردم این نیست که روز به روز درآمد سرانه آنها کاهش یابد.

مهدی پازوکی اظهار کرد: یکی از دلایل این مساله تحریم ظالمانه است، در دولت نخست آقای روحانی روند اقتصاد در حال مثبت شدن بود و نرخ تورم تک رقمی شده بود که از نتایج برجام و بهبود روند اقتصاد بود اما متاسفانه نمایندگان مجلس به جای تمرکز بر عومل بحران‌زا خود تصمیماتی عجیب می‌گیرند و شرایطی بغرنج را برای کشور به ارمغان می‌آورند.

وی با اشاره به اینکه تمام امکانات کشور باید در خدمت رفع تحریم و بستن راه تحریم دوباره باشد، گفت: متاسفانه خودتحریمیها کشور را بسیار آزار می‌دهد و برخی حاضرند به دلیل مقابله سیاسی و اختلاف نظر جناحی، دست دولت را برای کار کردن ببندند. وی در پاسخ به این سئوال که با توجه به سیگنالها چقدر احتمال برداشته شدن تحریم‌ها وجود دارد؟ گفت: من صراحتا و بدون هیچ ترسی می‌گویم امیدوارم برنده انتخابات آتی در ایران عقلا و معتدلین باشند تا بتوانیم به بهبود وضعیت امیدوار باشیم. باید بدانیم سرنوشت ایران در دستان ایرانی‌هاست و اگر ما دست از رقابت بیهوده و منفعت طلبی جناحی برداریم هیچ خطری آینده‌مان را تهدید نمی‌کند. 

این استاد دانشگاه توضیح داد: تجربه تاریخی نشان داده هر موقع ما مذاکره کرده‌ایم ، برنده بوده‌ایم حتی در دوران قبل از انقلاب برای نمونه مرحوم قوام، نخست وزیر ایران توانست با مذاکره از دل شوروی سابق، آذربایجان را بیرون آورد. بنابراین مذاکره می تواند چاره ساز باشد.

تاثیرات مثبت برجام بر اقتصاد ایران

وی خاطرنشان کرد: بهتر است مخالفان در مورد برجام مطالعه کنند زیرا برجام به نفع ملت ایران بود؛ گزارش رسمی و کارشناسی سازمان برنامه نشان می‌دهد پس از پذیرش برجام، روند نرخ رشد اقتصادی مثبت‌تر و صعودی تر شد، ‌نرخ سرمایه گذاری فزاینده و نرخ تورم کاهنده شد به طوری که اوایل سال ۹۶ نرخ تورم تک رقمی شد، نرخ بیکاری کاهش یافت، بنابراین برجام موثر بود.

وی ادامه داد: برعکس از اردیبهشت ۱۳۹۷ که ترامپ تحریم های ظالمانه را تشدید کرد و اسرائیلی‌ها و اعراب تندرو به رهبری عربستان از این مساله حمایت کردند، روند در ایران معکوس شد به طوری که نرخ رشد اقتصادی منفی شد که تاکنون ادامه یافته، نرخ تورم افزایش یافت و مجددا دو رقمی شد و به بالای ۳۰ درصد رسید، نرخ بیکاری افزایش یافت، نرخ سرمایه‌گذاری به شدت کاهش یافت.

وی خاطر نشان کرد: به عبارت بهتر پس از اردیبهشت ۹۷؛ چک اقتصاد در ایران کوچک شد و تولید ناخالص ملی کاهش یافت و باعث گسترش فقر در جامعه شد. با توجه به این موارد، بنده متوجه نمی شوم چگونه دوستان تندروی اصولگرا متوجه این شرایط نیستند؟ البته عقلای این جریان سیاسی متوجه این شرایط هستند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: بنده عضو هیچ جریان سیاسی و گروهی نیستم و عقل اقتصادی می گوید بنده از دولت روحانی نباید حمایت کنم زیرا می دانم این دولت به ماه‌های پایانی رسیده و رفتنی است اما برای من منافع ملی کشورم مهم است.

وی اضافه کرد: جریان تندرو حتی  یک مذاکره کننده در حد ظریف ندارد و بلد نیستند مذاکره کنند زیرا نه زبان بین‌المللی بلد هستند و نه روابط بین المللی را خوب می‌شناسند.باید باور کنیم امروز حق مردم ایران است که جزو ۱۲ اقتصاد برتر جهان باشیم .

وی بیان کرد: این مساله به سیاست ما بستگی دارد یعنی اگر دولت امروز مذاکره را در دستور کار خود قرار دهد، نباید از این کار بترسیم. مذاکره ابزار است و هدف نیست.

پازوکی توضیح داد: ویتنام در دهه ۷۰ توسط آمریکا بمباران شد؛ ولی در همان زمان وزیر خارجه ویتنام در پاریس با وزیر خارجه آمریکا پای میز مذاکره بود، مذاکره سیاست خارجی در خدمت جنگ بود. امروز ویتنام جزو کشورهای نوپاست و ای کاش نرخ رشد اقتصادی ۱۰ سال آینده کشورمان، مطابق نرخ رشد اقتصادی امروز ویتنام باشد. درآمد سرانه این کشور در حال افزایش است، ویتنام در سال های آتی تبدیل به یکی از اقتصادها نوظهور منطقه شرق آسیا خواهد شد زیرا متوجه شده باید به صورت منطقی با جهان تعامل داشته باشند.

سودهای کلان کاسبان از شرایط تحریم

وی با اشاره به اینکه مخالفت‌ها با مباحث کارشناسی در همه سطوح جریان دارد، گفت: نمونه عینی ماجرای پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف است. واقعا متوجه نمی شوم تندروهای وطنی چگونه فکر می کنند؟ اگر آمریکا به صورت ۱۰۰درصد برجام را بپذیرد اما  مقررات اف‌ای‌تی‌اف را نپذیریم و مانند ۱۸۹ کشور دیگر با این سازمان همکاری نکنیم، امکان ندارد سیستم بانکی کشور بتواند با سیستم بانکی دنیا کار کند همان طور که هم اکنون نیز ما در حال پرداخت هزینه این مساله هستیم. متاسفانه افراد تندرو متوجه این مسائل نیستند که برای گشایش ۱۰۰ دلار اعتبار باید ۲۰ درصد هزینه پرداخت کنیم.

وی خاطرنشان کرد:کاش دوستان به این سئوال فکر کنند که اگر اف‌ای‌تی‌اف بد است چرا چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری ایران، عضو اصلی این سازمان بوده و روسیه و ترکیه هم عضو اصلی این سازمان هستند.

این کارشناس خاطر نشان کرد: چرا منافع ملی در نظر گرفته نمی‌شود؛ باید قبول کرد حتی دورزدن تحریم‌ها به نفع کاسبان تحریم است.

پازوکی ادامه داد: بنده به عنوان یک کارشناس و اقتصاددان معتقدم در جمهوری اسلامی اکنون یک طبقه نوکیسه به قدرت رسیده و می توانید آنها را در فرمانیه و زعفرانیه ببینید؛ این افراد از طریق سوآپ‌ها و رانت های اقتصادی و کاسبی با تحریم،‌ میلیاردر شده اند. بخشی از این افراد در خارج از ایران و به ویژه کانادا سرمایه گذاری کرده‌اند و از گونه افراد زیاد داریم.اتفاقا این طبقه نوکیسه محصول تحریمهای ناجوانمردانه هستند و با پولی که از همین راه به دست آورده‌اند مقابل عادی شدن شرایط میایستند . این ثروتهای بادآورده در حقیقت با به باد دادن حاصل تلاش دولت و مردم برای حل مشکلات حاصل شده است.

فاصله چشمگیر ایران از اهداف سند چشم انداز ۲۰ ساله

وی افزود: بر اساس سند چشم انداز ۲۰ساله (۱۳۸۴- ۱۴۰۴) که مورد تاکید رهبری است قرار بوده شاگرد اول آسیای جنوب غربی شویم،‌اکنون ۱۶ سال از این چشم انداز گذشته و ۴ سال باقی مانده که در این ۱۶ سال نه تنها فاصله ما با سایر کشورها کمتر نشده بلکه بیشتر هم شده است. اکنون کشورهایی مانند امارات، عربستان، ترکیه، آذربایجان از ما پیشی گرفته اند و فاصله ما نسبت به اواخر دولت سیدمحمد خاتمی با رشد مورد نظر سند چشم انداز بسیار بیشتر شده است.

وی اضافه کرد: من امیدوارم اقتصاد ایران بتواند در هشت سال پیش رو عقب‌گرد کند و به وضعیت سال ۱۳۸۴ بازگردد. مردم در انتخابات سال ۹۶ با هدف تعامل با جامعه جهانی به رییس‌جمهوری کنونی رای دادند اما برخی نخواستند انتخابات را تمام‌شده فرض کنند و مشکل‌سازی را ادامه دادند.

پازوکی خاطرنشان کرد:  اقتصاد ایران امروز به شدت از جهالت اقتصادی رنج می برد و به نظر بنده بخشی از مخالفان دولت ناآگاه هستند و دنیا را نمی شناسند. تصور این عده از دنیا این است که از صبح تا شب در جهان تعدی و تجاوز اتفاق می افتد اما اصلا اینگونه نیست.

وی توضیح داد: احمدی نژاد با افزون بر ۶۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی که بیشترین میزان درآمد نفتی در تاریخ ایران بود، اقتصاد را با تورم بالای ۳۵ درصد و نرخ رشد منفی تحویل دولت روحانی داد و دلیل این مساله فقط جهالت اقتصادی بود. با این طرز امکان ندارد تا بتوانیم در جامعه جهانی بدرخشیم. اکنون اقتصاد ایران در گرو سیاست خارجی است.