به گزارش «پایگاه خبری – تحلیلی پیام ملّت» ، ۲۷ اردیبهشت که در تقویم رسمی به عنوان روز ملی ارتباطات و روابط عمومی نامگذاری شده، بهانه‌ای شد تا به بررسی نقش و اهمیت روابط عمومی در دستگاه‌ها بپردازیم که نقش روابط عمومی در تمام بخش‌ها از کمک به پیشرفت سازمان و تعامل با جامعه گرفته تا حتی حفاظت از منابع طبیعی هم می‌تواند مفید باشد.

معاون امور مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اواخر سال ۱۳۸۴ طی درخواستی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا با عنایت به لزوم توجه خاص به روابط عمومی در ایران و ضرورت توجه به این مقوله از طریق نامگذاری یک روز خاص، روزی به نام روز روابط عمومی نامگذاری شود. وی در این نامه به پیگیری‌ها و پیشنهادات انجمن‌ها و مؤسسات فعال روابط عمومی در این خصوص اشاره کرده و دلایل برجسته نامگذاری این روز را برجسته‌سازی روابط عمومی در سطح افکار عمومی، تبیین ضرورت توجه به مقوله روابط عمومی در سطح مدیران ارشد و ارتقای دیدگاه آن‌ها در این خصوص و تجمیع مراسم مختلف گرامیداشت روابط عمومی در یک روز معین، اعلام کرده بود.

در پاسخ این نامه اعلام شد که برابر مصوبه جلسه ۵۹۰ مورخه ۲۸/۰۶/۱۳۸۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی ۲۷ اردیبهشت به عنوان «روز ارتباطات و روابط عمومی» تعیین و اعلام می‌شود.‌

۲۷ اردیبهشت، تداعی‌کننده اهمیت و نقش روزافزون بخشی از دانش بشری است که با به خدمت گرفتن انواع هنرها به قلب تپنده مجموعه‌های مختلف تبدیل شده و امروزه تصور فعالیت هیچ نهاد و سازمانی بدون فعالیت‌های روابط عمومی، اعم از ارزیابی قدرت و ضعف سازمان‌ها تا شکل‌دهی افکار عمومی و برقراری ارتباطات درون و برون‌سازمانی بیش از پیش دور از ذهن می‌شود.

روز روابط عمومی، بهانه‌ای است تا بار دیگر به همدیگر یادآوری کنیم که نمادهای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جامعه در گرو ساز و کارهایی همچون توزیع عادلانه اطلاعات، روشنگری افکارعمومی، مردم‌مداری و احترام به حقوق انسان‌ها به منظور افزایش سطح مشارکت مردمی است که بدون هیج شک و مجامله‌ای، ماموریت انجام آن به عهده مدیریت روابط عمومی سازمان‌ها، نهادها، شرکت‌ها و دیگر مراکز اجتماعی، سیاسی، فرهنگی،‌ اقتصادی و مجموعه سازمان‌های دولتی و خصوصی است.

*‌ روابط عمومی، هنر هشتم

روابط عمومی را هنر هشتم نامیده‌اند و ۲۷ اردیبهشت، فرصتی است تا نقش و جایگاه روابط عمومی به عنوان هنر هشتم را مرور کنیم. امروزه نقش روابط عمومی‌ها در کمک به تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و استراتژیک یک سازمان، نقشی قابل توجه است. نقش روابط عمومی به عنوان ابزار مدیریتی برای فعالیت‌های حرفه‌ای، علمی و الکترونیکی، از مشخصه‌های جدید روابط عمومی در عصر ارتباطات است بنابراین‌ از نقاط برجسته و ممتاز در مدیریت استراتژیک، تاکید بر محیط برون‌سازمانی و حتی جهانی است و در واقع منظور از وظایف استراتژیک روابط عمومی، دخالت در روند تصمیم‌گیری سازمان است. اهمیت جایگاه روابط عمومی در عصر ارتباطات و در دورانی که اطلاع‌رسانی در همه عرصه‌ها پیشتاز است، دوچندان شده به‌گونه‌ای که موفقیت و دوام سازمان‌ها، ادارات و شرکت‌ها در عرصه‌ها و فعالیت‌های تخصصی به عملکرد روابط عمومی‌های آن‌ها وابسته است.

روابط عمومی مدون و برنامه‌ریزی شده، یکی از ابزارهای قوی مدیریت افکار است. روابط عمومی به عنوان اصلی‌ترین حلقه ارتباط بین مدیران و کارکنان، مسئولیت خطیری در فرآیند دسترسی مدیران و افکار جمعی کارکنان دارد و به همین دلیل توجه ویژه به روابط عمومی به عنوان نهادی که می‌تواند به صورت نظام مند، برنامه‌ریزی شده و سنجیده در جهت ایجاد، حفظ و گسترش تعامل و تفاهم مدیران با کارکنان اقدام کند، بسیار حائز اهمیت است.

*‌ روابط عمومی، رکن اساسی نظام ارتباطی

رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرمایند: بدون تردید روابط عمومی به عنوان رکن اساسی نظام ارتباطی و اطلاع‌رسانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش آگاهی‌های آحاد جامعه، فرهنگ‌سازی و تنویر افکار عمومی بر عهده دارد و اکنون که اهمیت جایگاه روابط عمومی در عصر ارتباطات و در دورانی که اطلاع‌رسانی در همه عرصه‌ها پیشتاز است بر همگان آشکار شده، نمی‌توان نقش آن در پیشبرد اهداف‌ یک‌ نهاد یا سازمان، بهبود کیفی‌ و کمی‌ فعالیت‌ها‌ و افزایش‌ بهره‌‌وری‌ از امکانات‌ و نیروی‌ انسانی‌ را نادیده گرفت.

به مناسبت ۲۷ اردیبهشت، روز ملی ارتباطات و روابط عمومی، گفت‌وگویی با چند تَن از مدیران روابط عمومی دستگاه‌های مختلف انجام دادیم که از دید مخاطبان می‌گذرد.

*‌ ارتقای جایگاه روابط عمومی‌ها نیازمند تدوین قانون جامع

علی سپهری، مدیر روابط عمومی دانشگاه زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ با بیان اینکه بحث اول این است که برخی جایگاه‌ها مکتوب و مکتوم هستند که مصوب شده‌اند و بحث دوم، عمل به این مصوبات است، گفت: آنچه که در تجربه کار در روابط عمومی دیده‌ام این است که اکثر قریب به اتفاق مدیران و مسئولین دستگاه‌ها به بخشنامه‌های ارسالی از سوی نهادهای بالادستی در خصوص جایگاه م اهمیت روابط عمومی در دستگاه‌ها عمل نمی‌کنند یعنی قانون مصوب سال ۱۳۸۶ هیات وزیران در خصوص جایگاه روابط عمومی‌ها رعایت نمی‌شود.

وی با بیان اینکه معدود مدیرانی هستند که در سطح مطلوبی از نظر سواد رسانه‌ای قرار داشته و جایگاه روابط عمومی را می‌دانند، خاطرنشان کرد: اما قریب به اتفاق مدیران به صورت سلیقه‌ای به روابط عمومی نگاه می‌کنند.

سپهری با بیان اینکه جامعه به سمت پیشرفت و تعالی می‌رود همه چیز تخصصی شده و از روابط عمومی هم به عنوان یک تخصص و هنر یاد می‌شود، ابراز کرد: هر مدیری که آنطور که مقنّن در قانون نوشته و به مصوبات هیات وزیران عمل کرده، برنده بوده و روابط عمومی نیز به عنوان چرخ‌دنده‌های ارتباط بین ارباب رجوع با سازمان، سازمان با جامعه و همچنین سازمان با ولی‌نعمتان (برای مثال؛ دانشجویان و اساتید)، موفق بوده و سازمان نیز در انجام رسالت اجتماعی در برابر آن‌ها عملکرد خوبی داشته است.

وی افزود: اما اگر مدیری، اعتقاد به روابط عمومی نداشته و همچنین نظارتی هم از نهادهای بالادستی نسبت به اجرای بخشنامه‌ها، جایگاه روابط عمومی و میزان اعتبارات مربوطه وجود نداشته باشد، آسیب‌هایی است که نتایج آن را نه تنها روابط عمومی بلکه خود دستگاه و سازمان می‌بیند.

مدیر روابط عمومی دانشگاه زنجان در خصوص علت عدم اعتقاد و بها دادن برخی مدیران به جایگاه روابط عمومی گفت: باید طوری جا بیفتد که جایگاه روابط عمومی در دستگاه، مشخص شده و متوازن با سایر بال‌های پرواز دستگاه باشد و اینطور احساس نشود که هرکسی می‌تواند در پُست و منصب روابط عمومی قرار گیرد.

وی اظهار داشت: عصر، عصر ارتباطات، تعاملات اجتماعی و روابط عمومی بوده و دنیا به این سمت دیجیتال، الکترونیک و انفجار اطلاعات می‌رود و فرد متخصص باید در جایگاه روابط عمومی قرار گرفته و مدیران نیز اهمیت زیادی به این جایگاه قائل باشند.

سپهری با بیان اینکه نگاه و اعتقاد شخصی بنده به جایگاه روابط عمومی به عنوان صندلی نبوده بلکه نگاه فردی است، خاطرنشان کرد: «شَرَف المَکان بالمکین» یعنی فردی که در جایگاه روابط عمومی قرار می‌گیرد اگر یک فرد کاری باشد، خودش هم می‌تواند به روابط عمومی، جایگاه بدهد.

وی افزود: گاهی یک از ضعف‌های مسئولین این است که فرد لایق و شایسته را در پُست روابط عمومی منصوب نمی‌کنند و فرد به همین دلیل، آگاهی لازم به کار نداشته و نه تنها خروجی و عملکرد مناسبی ندارد بلکه به جایگاه روابط عمومی نیز لطمه می‌زند در حالی که اگر فرد متخصص، علاقه‌مند و باتجربه در منصب روابط عمومی قرار گیرد، جایگاه روابط عمومی نیز حفظ می‌شود.

مدیر روابط عمومی دانشگاه زنجان با بیان اینکه ارتقای جایگاه روابط عمومی‌ها در سازمان به صورت کپسولی نمی‌شود، گفت: اینطور نمی‌شود که هر وزیر یا مسئول بالادستی، یک بخشنامه‌ای صادر کند چرا که با تغییر وزیران و مدیران دستگاه‌ها برخی مدیران به بخشنامه‌ها عمل نکرده و برخی هم عمل می کنند اما اگر قانون یکسانی وجود داشته باشد، ضمانت اجرایی پیدا می‌کند.

سپهری افزود: باید یک قانون جامع در حوزه اطلاع‌رسانی و روابط عمومی توسط مجلس شورای اسلامی مصوب شود که با توجه به شرایط موجود زمانه، نیاز هم هست که حتی علاوه بر تصویب قانون جامع، جایگاه روابط عمومی‌ها نیز حتی تا حد معاونت یک دستگاه، ارتقا یابد و در این صورت، عدم اجرای قانون، قابلیت استنطاق و پیگیری دارد.

*‌ دوران دفاع مقدس، تجربه موفقی از روابط عمومی و مدیریت افکار عمومی است

علی‌اکبر شیوخی، مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ اظهار داشت: روابط عمومی، یکی از بخش‌های مهم و اثرگذار سازمان بوده و این اثرگذاری در ۲ حوزه درون و بیرون سازمان تعریف شده است.

وی گفت: روابط عمومي به جهت جایگاه سازمانی، نقطه اتصال و اتکای بخش‌های مختلف سازمان است و به عنوان محل رجوع اجزای سازمان تلقی می‌شود و این بخش از حیث برون‌سازمانی به دلیل ارتباط با بدنه اجتماعی و نهادهای خارج از سازمان به عنوان رابط، شناخته می‌شود.

شیوخی خاطرنشان کرد: اهمیت روابط عمومی در بحران، قابل درک و فهم است و اگر تاریخچه روابط عمومی نوین مورد توجه قرار گیرد، سلطه بر جهان اگر بخشی در جنگ جهانی دوم تعریف شده، بخش اعظم این پارادایم با همسویی مدیریت افکار عمومی اتفاق افتاده است.

مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان افزود: جوامع توسعه‌یافته با درک نقش و جایگاه افکار عمومی به پی‌ریزی لوازم این مهم همت گمارده‌اند و روابط عمومی و رسانه، نقش برجسته‌ای در تنویر افکار عمومی و ساخت آن دارند.

وی با بیان اینکه روابط عمومی در کشور ما نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و البته باید نگاه جدی‌تری به این حوزه اتفاق بیفتد، تصریح کرد: روابط عمومی و مدیریت افکار عمومی موفق در جریان دوران دفاع مقدس، تجربه شده و بخش مهمی از توفیقات نظام مقدس جمهوری اسلامی در این دوره را می‌توان در موفقیت ستاد تبلیغات جنگ، جست‌وجو کرد.

شیوخی گفت: دشمن برای به زانو در آوردن جمهوری اسلامی از همه ابزارهای سخت و نرم استفاده کرد اما مدیریت داده‌ها و ستاده‌ها توانست فرضیات دشمن را خنثی کند.

وی، روابط عمومی را نقطه اتکای توسعه کشور دانست و با بیان اینکه باید این موضوع با شرایط و مقتضیات مکان و زمان متناسب باشد، اظهار داشت: بازنگری در قوانین و مقررات مربوط به روابط عمومي در سطح کلان، نیاز جدی این حوزه است.

شیوخی تصریح کرد: نمی‌توان با قوانینی که تاریخ مصرف آن‌ها گذشته با چالش‌های جدید این حوزه، موازنه ایجاد کرد چرا که برخی از قوانین و مقررات روابط عمومی به ده‌ها سال قبل برمی‌گردد و نیاز به بازنگری اساسی دارد.

مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان گفت: رشد و توسعه رسانه‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی می‌طلبد که روابط عمومی در این سبک و سیاق، تعریف شود که آموزش، رکن مهم در مواجهه با افکار عمومی و مطالبات اجتماعی است و این اقدامات باید مبتنی بر نیازسنجی و امکان‌سنجی در سطح جامعه و منابع سازمان‌ها باشد.

وی اظهار داشت: البته بخشی از مشکلات حوزه روابط عمومی در ۲ بخش دستگاه و هرم سازمان، قابل ارزیابی است که به عنوان مشکلات غیرساختاری مطرح است که سازمان و دستگاه اجرایی در جهت رفع نیاز و متناسب با منابع بتواند با افکار عمومی در ارتباط باشد.

شیوخی خاطرنشان کرد: برخی مشکلات در این حوزه به نگاه مدیران سازمان، ارتباط دارد که می‌تواند به بحث روانشناختی افراد مرتبط شود.

*‌ حرف‌های ناگفته یک دوستدار طبیعت که از قضا مدیر روابط عمومی هم هست

مهدی نوربخش، مدیر روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ از نگاه دیگری خطاب به خودش لب به سخن گشود.

وی گفت: در این پُست باید عاشق کار خودت باشی و روحیه خاصی هم داشته باشی، چون اینجا نه تنها با انسان بلکه با طبیعت هم سر و کار داری.  نه خستگی بدانی چیست و نه تکرار، چرا که اینجا زمان در دست تو نیست و فقط تویی و یک بغل طبیعت که نیازمند مهربانی است.

نوربخش خاطرنشان کرد: در دنیای پر از تکنولوژی، فضای مجازی و… این تو هستی که باید دلسوز محیط زیست و جنگل‌های زیبای شهر باشی چرا که اصلاً کار در روابط عمومی آن هم در چنین سازمانی (منابع طبیعی) فقط عشق می‌طلبد و دلی مهربان که هر لحظه، حَواست به آن باشد.

وی با بیان اینکه افرادی که در این واحد هستند، یک دنیا حرف نگفته دارند، افزود: به نظرم آن‌ها را باید دوستدار واقعی طبیعت نامید تا نفس‌های طبیعت بکرمان به شماره نیفتد و منتشرکننده اخبار امیدبخش باشند تا ناامیدی چرا که این روزها گذر زمان همه چیز را عوض کرده و در واقع بهتر است بگویم برخی را نسبت به طبیعت، سنگدل‌تر کرده و این را از اخبار منتشره این واحد مانند قاچاق چوب، تخریب، تصرف، تغییر کاربری، ورود دام‌های غیرمجاز فهمید که همه و همه زخمی بر پیکر طبیعت است که دل هر دوستداری را به درد می‌آورد.

مدیر روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان گفت: اینجاست که ما روابط عمومی‌ها در این حوزه، وظیفه‌ای دوچندان بر دوشمان سنگینی می‌کند. باید واسط بین دوستداران طبیعت و تشکل‌های مردم‌نهاد و غیر‌دولتی با مردم باشیم.

وی اظهار داشت: تمام تلاش‌ها بر این است که ما نیز به عنوان روابط عمومی منابع طبیعی در کنار همه مسئولین، حافظ طبیعت باشیم و نگذاریم تا این نعمت الهی از دست برود چون به خوبی می‌دانیم که آیندگان نیز سهمی از این نعمت و موهبت دارند.

نوربخش خاطرنشان کرد: ترویج، فرهنگ‌سازی، اطلاع‌رسانی، اجرای برنامه‌های مختلف آموزشی، ارتباط با اهالی رسانه و… باعث شد تا اهمیت  موضوع حفظ و حراست از مراتع و جنگل‌ها در بین مردم جامعه تبیین شود. ما برای زنده نگه داشتن این طبیعت زیبا دست به کار شده‌ایم و فرقی نمی‌کند که در کدام حوزه باشیم.

وی افزود: چه بهتر که در بخش روابط عمومی باشی و تمام فکرت این باشد تا تمامی قدم‌هایت به صلاح مردم و صد البته به صلاح طبیعت باشد.

نوربخش ادامه داد: با این طرز فکر می‌توان استوارتر گام برداشت و هر روز را زیباتر آغاز کرد حتی اگر چرخ دنیا آن طور که باید برایت نچرخد.

وی ابراز کرد: روز روابط عمومی، فرصت مغتنمی است تا جایگاه فعالان این عرصه به‌ویژه آن‌هایی که با طبیعت، ارتباط دارند بیش از هر زمان دیگری پررنگ دیده شود تا شاید به این بهانه بتوان به آینده این طبیعت بی‌زبان، امید بست.