زهرا بیات- استفاده از تلفن همراه نیز به همراه اینترنت جزء جدایی ناپذیر زندگی مردم شده و دسترسی به بسیاری از امکانات اجتماعی، اقتصادی و آموزشی نیازمند استفاده از شبکه مخابرات و زیر ساخت‌های مربوط به آن است و در این راستا در سال‌های اخیر اقداماتی در زمینه توسعه شبکه مخابرات انجام شده و تا حدی شهرها توانسته‌اند از این امکانات بهره‌مند شود اما با این حال هنوز بسیاری از روستا‌ها از داشتن چنین نعمتی محروم هستند و آنطور که باید نمی‌توانند از خدمات اینترنت و تلفن همراه استفاده لازم را ببرند و جهت دسترسی به اینترنت و آنتن دهی‌موبایل همواره با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند.

نبود اینترنت در برخی شهرستان‌ها و مناطق دورافتاده روستایی در زنجان باعث اعتراض آنها چرا که در حال حاضر اینترنت یکی از ضروریات زندگی بوده و نبود آن چالش‌های فراوانی را برای افراد به خصوص دانش‌آموزان به وجود آورده است.

با وجود داشتن زیرساخت‌هایی از قبیل آب، برق و مخابرات اما برخی خانوارهای روستای از نبود اینترنت در روستاها گلایه‌مند بوده و از اظهارات مبنی بر وجود اینترنت پرسرعت متعجب هستند.

از سوی دیگر مرتفع کردن مشکل اینترنت در شرایط کنونی یکی از مهم‌ترین ضروریات است که باید در اولویت کاری مسئولان امر قرار بگیرد، چرا که قطعی اینترنت طی سنوات گذشته که با بحران کرونا نیز همراه بود تمام برنامه‌های آموزشی مدارس را به هم ریخته و هنوز مشخص نیست آسیب این بحران به یادگیری دانش‌آموزان و آموزش و پرورش چقدر است.

با این وجود روستانشینان در بسیاری از روستاهای زنجان برای استفاده از اینترنت و موبایل به اجبار باید در نقاط مرتفع روستا همچون پشت بام‌ها قرار گیرند تا بتوانند از این امکانات بهره‌مند شود با این که روستاها یکی از مناطقی هستند که به دلیل دور بودن از شهر ارتباط یافتنشان با اینترنت اهمیت ویژه‌ای دارد اما در استفاده از آن با مشکل مواجه هستند که حتی پیگیری‌های مکرر از مسئولان ثمر بخش واقع نمی‌شود.

اما باید گفت مشکل عدم دسترسی به اینترنت بعد از شیوع ویروس کرونا بیش از پیش خودنمایی می‌کند چراکه این مهمان ناخوانده بسیاری از فعالیت‌ها را از فضای حقیقی حذف و به اجبار به سمت فضای مجازی سوق داده است .

مینا محمدیان، یکی از معلمان دوره ابتدایی در روستاهای استان زنجان در خصوص ضعیف بودن اینترنت گفت: شیوه تدریس دانش آموزان با دوران تحصیل در گذشته تغییرات بسیاری کرده است و فرزندانمان نمی‌تواند بدون حضور و توضیح معلم درس را بیاموزند بنابراین باید بستر آموزش آنلاین به حدی مرتفع شود که دانش‌آموزان مجبور نباشند برای دسترسی به اینترنت دچار چالش شوند.

وی افزود: سال گذشته نبود اینترنت و یا ضعیف بودن آن مشکلات فروانی را برای فرزندانمان به وجود آورد که امیدواریم این ضعف از سوی مسئولان حل شود.

زینب مولایی نیز یکی از دانش‌آموزان روستایی در این خصوص گفت: اگر امسال هم مانند سال گذشته تدریس به صورت مجازی انجام بگیرد دانش‌آموزان باز هم با همان مشکلات روبرو می‌شوند.

وی بیان کرد: دو سال پیش با شیوع کرونا مسئولان قول پیگیری مشکل اینترنت را دادند که امیدواریم مدارس حضوری شود و دیگر نیازی به آموزش در فضای مجازی نباشد.

اما در این خصوص حامد سرائی، گفت: اگرچه توسعه اینترنت روستایی در سالهای اخیر، پیشرفت قابل توجهی داشته است اما به این میزان بسنده نمی‌کنیم و تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا سایر روستاهای بالای ۲۰ خانوار محروم از اینترنت هم از این نعمت بهره مند شوند.

وی با بیان اینکه از دهه فجر سال گذشته تاکنون ۳۱ روستای بالای ۲۰ خانوار دیگر به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت متصل شده اند، افزود: در حال حاضر بیش از ۶۱۲ روستای بالای ۲۰ خانوار  استان از اینترنت پرسرعت بهره‌مند شده‌اند و پوشش اینترنت روستایی به ۸۶ درصد رسیده است.

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان با تاکید بر اینکه در حال حاضر در سطح همه شهرهای استان، پوشش صد در صدی ارتباطی و اینترنتی داریم، اظهار داشت: پوشش ارتباطی، در روستاهای هدف بالای ۲۰ خانوار استان، نیز به بیش از ۹۸ درصد است.

سرائی با بیان اینکه توسعه ارتباطات توسط اپراتورهای مختلف انجام می‌شود، گفت: اپراتور “همراه اول” از اسفند سال ۹۹ تاکنون علاوه بر اینکه ۲۶ روستا با هفت هزارو ۱۰۴ خانوار را به اینترنت پرسرعت متصل کرده است، در پنج نقطه از شهرهای زنجان و ابهر هم توسعه ارتباطات شهری انجام شده است.

 مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان، با بیان اینکه اپراتور “های ‌وب”  ۶ روستای استان را از اینترنت پرسرعت بهره مند کرده است، افزود: اپراتور “ایرانسل” هم به سه روستا شامل ۶۹۷ خانوار اینترنت پرسرعت داده است.

 سرائی گفت: در کنار توسعه ارتباطات سیار، شرکت مخابرات ایران و مدیریت مخابرات منطقه زنجان نیز توسعه ارتباطات ثابت در هفت نقطه شهری در شهرستانهای زنجان ابهر خرمدره و ماهنشان را داشت که با اعتبار ۸۶ میلیارد تومان افتتاح می شود.

اما در کنار این ها مسئله این است که آیا مدارس حضوری خواهد بود و اموزش و پرورش استان آمادگی برای بازگشایی مدارس را دارد؟ تمهید علوم پزشکی استان برای بازگشایی مدارس چیست؟

پرویز قزلباش رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان در این باره اظهار داشت: واکسیناسیون اصل مهم برای بازگشایی دانشگاه‌ها و مدارس است و در این بین قدم نخست واکسیناسیون معلمان، اساتید و فرهنگیان است با این وجود این امر در استان در حال انجام بوده ‌و بالای ۹۰ درصد معلمان و فرهنگیان واکسینه شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه تمام افرادی که در ارتباط با دانش‌آموزان هستند طی پروتکل‌هایی واکسینه می‌شوند ادامه داد: رانندگان حمل و نقل، خدمه مدارس، کارمندان در ارتباط با دانش‌آموزان نیز واکسن کرونا دریافت کرده‌اند. یکی از مباحثی که وجود دارد بحث واکسیناسیون دانش آموزان است و باید این امر نیز انجام شود.

قزلباش با بیان اینکه در حال حاضر بحث این است که اگر دانش اموزان واکسینه هم نشوند، در صورت اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا برای بازگشایی مدارس؛ مدارس استان نیز باز خواهد شد عنوان کرد: اما باید روش‌های مدیریتی به کار رود تا والدین دانش آموزان در صورت ابتلای آن‌ها به کرونا در مدارس، مبتلا نشود چرا که با تدابیر مدیریت و سازماندهی امکان کاهش مشکلات هست.

وی تاکید کرد: نخستین قدم بازگشایی مدارس اجرای پروتکل‌های بهداشتی است و تمام مدارس بر اساس چک لیست‌هایی چک شده‌اند و ایرادات به مدیران اعلام شده است و اگر ایرادات توسط مدیر رفع شود می‌تواند برای بازگشایی مدرسه اعلام آمادکی کند.

وی با بیان اینکه پنج اقدام کلیدی در بازگشایی مدارس وجود دارد که اگر رعایت نشود امکان بازگشایی نیست، تصریح کرد: کلیدی ترین آن تراکم است. باید تعداد دانش آموز در کلاس درس کم، زمان حضور در کلاس کم، فاصله دو متر رعایت و ماسک نیز حتما توسط تمام عوامل موجود در مدرسه زده شود و در کنار این امور هیچ گونه تجمعاتی از قبیل مراسم صبحگاهی برگزار نشود.

همینطور حسن مظفری، مدیر‌کل آموزش و پرورش استان زنجان نیز اظهار داشت: تا حال حاضر ۲۰۰ هزار نفر دانش‌آموز در مقاطع مختلف در مدارس استان ثبت نام کرده‌اند و ۱۱۰ هزار نفر از تعداد مذکور در مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل خواهند بود.

وی با بیان اینکه آموزش و پرورش استان در سال گذشته سال سختی را تجربه کرد و موفقیت‌های بزرگی بدست آورد، افزود: آموزش در فضای مجازی علاوه بر صرف انرژی بالا نیازمند زمان بیشتری برای مجاب کردن دانش‌آموزان است.

مدیر‌کل آموزش و پرورش استان زنجان با اشاره به اینکه قبل از ایجاد شرایط موجود بر اساس شاخص‌هایی آموزش حضوری انجام می‌گرفت و فرصتی برای آموزش مجازی اختصاص نمی‌یافت ادامه داد: با قبولی چند نفر از دانش‌آموزان با رتبه‌های برتر در کنکور و کسب رتبه‌های المپیاد و مدال آوری علمی دانش آموزان در استان، تاثیر‌گذاری مطلوب فضای مجازی در طول این دو سال تحصیلی را نشان داد و این امر خود مشخص کرد معلمان چه میزان در آموزش دانش‌آموزان تلاش کرده‌ و موفق بوده‌اند. 

وی با بیان اینکه معلمان تحت هر شرایطی حتی در دورترین نقاط استان آموزش خود را ادامه داده‌اند، عنوان کرد: در طول سال گذشته بیش از ۴۰۰ تبلت خریداری و در اختیار دانش‌آموزان نیازمند قرار داده شد و استان زنجان رتبه نخست به لحاظ این موضوع در سطح کشور را داشت و این در حالی بود که بیشتر این تبلت‌ها توسط معلمان خریداری و در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفته است.

مدیر‌کل آموزش و پرورش استان زنجان عنوان کرد: ثبت نام دانش‌اموزان کلاس اولی نسبت به سال گذشته بالاتر رفته و تا حال حاضر ۲۰ هزار و ۵۰۰ نفر دانش‌آموز پایه اول در مدارس سطح استان ثبت نام کرده‌اند.

وی با ابراز خرسندی از اینکه جمعیت بالایی از فرهنگیان و معلمان نسبت به بیماری کرونا واکسینه شده‌اند، گفت: استان زنجان جز اولین استان‌هایی بود که توانست بیش از ۹۰ درصد جامعه هدف خود را واکسینه کند این در حالی است که بیش از ۱۵ درصد این افراد دوز دوم خود را دریافت کرده‌اند.مانعی برای آموزش حضوری مدارس وجود ندارد.

مظفری با بیان اینکه آموزش و پرورش، در سه محور شبکه شاد، مدرسه تلوزیونی و حضوری در سال تحصیلی جدید آموزش دانش‌آموزان را در استان آغاز خواهد کرد، گفت: طبق هماهنگی که با دانشگاه علوم پزشکی استان انجام شده مقرر شده تا در روستاهایی که تعداد دانش آموزان در مدارس کم و حداکثر به ۱۵ نفر می‌رسد بازگشایی انجام شود و با رعایت پروتکل‌ها آموزش حضوری باشد.

وی با تاکید بر اینکه ما تابع تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا در بازگشایی مدارس هستیم و خارج از آن اقدامی انجام نمی‌دهیم، تصریح کرد: ۲۲۰ مدرسه در سطح استان وجود دارد که اغلب آن‌ها مدارسی هستند که تعداد دانش‌آموزان بیشتری دارند اما مقرر است تا در صورت بازگشایی مدارس بیش از ۱۵۰ دانش‌آموز در مدرسه حضور نداشته باشد و مدرسه با دو شیفت فعالیت کند.

مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان با بیان اینکه ما از اولیا دانش آموزان درخواست داریم تا دانش‌آموزان را برای حضور در مدارس قانع کنند و آموزش حضوری ببینند، افزود: تعدادی از دانش‌آموزان پایه‌های اول و دوم ابتدایی که فاقد والدین با سواد هستند نیازمند آموزش و تربیت حضوری هستند که در بستر آموزش در فضای مجازی امکان این امر نیست.

وی بیان کرد: در مناطق مختلف استان همچون ایجرود، زنجانرود و قره‌پشتلو مشکلی به لحاظ بازگشایی و آموزش حضوری وجود ندارد و مشکل بیشتر در شهر‌ها نمود دارد.

امروزه اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی در زندگی روز مره انسان‌ها دارد و از نیازهای ضروری مردم جامعه محسوب می‌شود و اینترنت به عنوان فناوری قرن حاضر بسیاری از نیازها را برطرف کرده است که در راستای صرفه جویی، عدم اتلاف هزینه و کاهش زمان، خدمات شایانی به بشریت می‌دهد.

اما باید گفت، علی رغم اینکه مسئولان از بازگشایی مدارس استقبال دارند و اعلام آمادگی برای آن می‌کنند بسیاری از دانش آموزان و والدین نیز روز شمار بازگشایی حضوری مدارس هستند، اما اگر امکان بازگشایی وجود نداشته باشد والدین و دانش‌آموزان باز دغدغه‌مندتر از همیشه خواهند شد چراکه اینترنت در نقاط مختلف خصوصا در روستاهای استان زنجان همواره با چالش‌های فراوانی همراه بوده است و این مشکلات بدلیل نبود زیرساخت‌های استاندارد، قطع و وصلی مکرر، سرعت پایین و حتی عدم وجود اینترنت در برخی نقاط، بیشتر خود را نشان می‌دهد.