به گزارش « پایگاه خبری-تحلیلی پیام ملّت» جلال حجازی متخص تغذیه ومدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سومین نشست خبری «ترجمان دانش» در دانشگاه علوم پزشکی زنجان با موضوع “بررسی تاثیر برنامه جامع آموزش تغذیه بر امنیت غذایی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی در استان زنجان” اظهار کرد: براساس تعریف سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد(فائو) امنیت غذایی یعنی همه مردم در تمام اوقات به غذای کافی و سالم به منظور حفظ زندگی سالم و فعال دسترسی داشته باشند و بر همین اساس نا امنی غذایی نیز توانایی محدود یا نامطمئن برای دریافت غذای مطلوب از راههای اجتماعی قابل قبول تعریف میشود.

حجازی گفت: ناامنی غذایی در نهایت منجر به سوء تغذیه میشود و سوءتغذیه هم عوارضی از جمله اختلال در رشد، کاهش توانایی یادگیری در کودکان و تضعیف سیستم ایمنی و درنتیجه افزایش خطر ابتلا به عفونت ها ،کم خونی و شکنندگی و نرمی استخوانها، دیابت و فشارخون و بیماری های قلبی و عروقی و کاهش توان بدنی برای کار کردن را به دنبال خواهد داشت.

وی با بیان اینکه در کشور ما طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۹۶ ،نزدیک ۵درصد از جمعیت ایران در وضعیت نا امنی شدید غذایی قرار دارند گفت: بعد از این سالها نیز در کشور ما اتفاقات زیادی افتاد از جمله تحریم ، کاهش ارزش پول ملی ، تورم بی سابقه در قیمت مواد غذایی که همه اینها در امنیت غذایی تاثیر خواهد داشت و مردم را به سمت الگوهای غذایی ناسالم سوق خواهد داد.

حجازی با بیان اینکه می دانیم ارزانترین مواد غذایی چربی و قندهای ساده هستند که اتفاقا یارانه هم به آنها داده میشود گفت: در صورتی که غذاهای با کیفیت بالا مثل گوشتها و پروتئین ها ومیوه ها قیمت بالایی دارند و خرید آنها آسان نیست .

مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی زنجان گفت: در کوتاه مدت این تغییر الگوی غذایی نهایتا منجر به گرسنگی پنهان و اگر ادامه پیدا کند منجر به گرسنگی آشکار خواهد شد یعنی وضعیتی که الان در کشورهایی مثل یمن اتفاق افتاده است.

حجازی گفت:در سال ۲۰۲۰ در پژوهشی اعلام کردم که ظرف یکسال از بازگشت تحریم ها نزدیک ۳درصد در مناطق شهری و ۴درصد در مناطق روستایی امنیت غذایی کشور ما به مخاطره افتاد و در مقایسه سال قبل تحریم و سال بعد از تحریم در اکثر گروه های غذایی تورم بیش از سیصد درصد را تجربه کردیم.

وی با بیان اینکه به طور متوسط در این پنج سال در بازار اقلام غذایی تورم نزدیک به ۱۰۰۰درصد را داشته ایم گفت: یعنی به طور متوسط سالانه ۲۰۰درصد تورم را در اقلام غذایی تجربه کرده ایم که میزان درآمدها متناسب با آن افزایش نیافته است و این موضوع طبیعتا امنیت غذایی بخش بزرگی از جامعه بویژه گروه های آسیب پذیر را تحت تاثیر قرار داده است.

جلال حجازی گفت: اولین کاری ما به عنوان پژوهشگر در این رابطه میتوانستیم انجام دهیم این بود که ببینیم در کشورهای دیگر برای مقابله با ناامنی غذایی چه اقداماتی انجام داده اند که براساس آن ارائه کمک های غذایی با روشهای مختلف و برنامه های حمایتی انجام شده است که البته در کشورما نیز کمیته امداد و بهزیستی کمکهای غذایی انجام می دهند که به نظر ما کافی نیست و تصمیم به بررسی آن گرفتیم.

وی با بیان اینکه یکی از استراتژیهای انجام آموزش های تغذیه بود که یک روش کم هزینه تری نسبت به روشهای دیگر است گفت: طبیعتا امکان تغییر وضعیت اقتصادی و سطح درآمد به آسانی وجود ندارد اما به دنبال این بودیم که چگونه با حداقل هزینه میتوانیم برنامه غذایی تهیه کنیم که افراد دچار کمبود نشوند و وضعیت سلامتشان کمتر آسیب ببیند .

حجازی در توضیح روش اجرای طرح تاثیر برنامه جامع آموزش تغذیه بر امنیت غذایی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی در استان زنجان گفت: در این مطالعه یک دوره آموزشی تغذیه سالم به گروه هدف برگزار شد و پرسش نامه‌ی رفتارهای غذایی و فعالیت‌های فیزیکی، قبل و بعد از این دوره در زنان سرپرست خانواده تحت پوشش بهزیستی ابهر و خرمدره زنجان توسط شرکت‌کنندگان تکمیل شد با پیش فرض که اگر بتوانیم این گروه از زنان را تحت آموزش قرار دهیم سایر گروهای جامعه نیز آموزش های تغذیه سالم راحت تر خواهد بود.

وی با بیان اینکه طبق نتایج به دست آمده از ۱هزار و۱۲۱ نفری که درشهر زنجان به پرسشنامه پاسخ دادند حدود ۶۲ درصد در وضعیت نا امنی شدید قرار داشتند گفت: درخرمدره ۷۵ درصد و در ابهر ۱۵درصد که این میزان در خرمدره بیشتر بود و از این میان برای ۶۰۰ نفر آموز شهای تغذیه سالم برگزار شد.زنان سرپرست خانواده شرکت کننده در این آموزشهابه لحاظ کیفیت رژیم غذایی ، فعالیت بدنی ،ایمنی غذایی در وضعیت نامطلوب بودند .

جلال حجازی گفت: نتیجه این بود که بدون حمایتهای مالی و حمایتهای غذایی این آموزشها در بهترین حالت میتواند تاثیرگذار باشد ولی تاثیر آن اندک خواهد بود و پینشهاد ما این است که آموزشها دراین شرایط اقتصادی بر قشر پایین جامعه تاثیر چندانی نخواهد داشت برای همین آموزشها در طبقه متوسط منتقل شود و از اقشار با درآمد پایین و ضعیف حمایت مالی و غذایی شود.

مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه در استانداری کمیته ای به عنوان سلامت و امنیت غذایی داریم که اصلا هیچ متخصص تغذیه ای در آن حضور ندارد که بخواهد این موضعات مطرح شد.

وی با اشاره به اینکه تشکیل بانک غذا یکی ازروشهای حماتی از افرادی است که در معرض ناامنی غذایی قرار دارند گفت: بانک غذا ابداع ما نیست و در بیش از ۹۰ کشور اجرا می شود و ما هم به راحتی می توانیم آن را اجرا کنیم که می تواند سازمان مردم نهادی باشد که کمک های غذایی از فروشگاههای بزرگ و هتل ها و روستورانها وحتی هیئت ها مذهبی مثل حسینیه زنجان که پتانسیل عظیمی است دریافت و ساماندهی کند و در اختیار افرادی قرار دهد که واقعا دچار نا امنی غذایی هستند .

وی با با تاکید بر لزوم شناسایی افرادای که اقعا در خطر نا امنی غذایی قرار دارند گفت: نه همه کسانی که تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد هستند لزوما در شرایط ناامنی غذایی قرار دارند و نه کسانی که از هیچ حمایتی استفاده نمی کنند در شرایط تغذیه ای سالم و ایمن قرار دارند برای همین در وهله اول شناسایی و بعد حمایتهای غذایی از این افراد میتواند جلوی گرسنگی آشکار را بگیرد و همینطور کمک ها و اقدامات حمایتی را هدفمند کند.