به گزارش« پایگاه خبری-تحلیلی پیام ملّت» بازهم تابستان شد و موسم گردش در طبیعت هم به اوج خود رسید. هم‌زمان با افزایش حضور خانواده‌ها و گروه‌های گردشگری در طبیعت، نگرانی‌ها و توصیه‌های فعالان زیست‌محیطی هم به دلیل تخریب طبیعت با حضور انسان‌ها و عدم رعایت آداب طبیعت‌گردی بیشتر دیده می‌شود. تقی سالک، ازجمله این فعالان است که در گفت‌وگو با پیام ملّت، بخشی از این نگرانی‌ها را بازگو کرده است.

به گفته این فعال محیط‌ زیست، حضور انسان در طبیعت در هر شرایطی برای طبیعت آسیب‌زا است، چون وقتی انسان وارد طبیعت می‌شود اولاً دنبال نیازهای خودش و تفریح خودش است و در این مسیری که حرکت می‌کند آسیب با لگد کردن گونه‌های گیاهی در طبیعت شروع می‌شود و همین‌طور یک سری گونه‌ها را به‌صورت تفریحی می‌چیند، به خاطر زیبایی و استفاده دارویی و یا دلایل دیگر.

از بین رفتن گونه های گیاهی با چیدن بی موقع

سالک بابیان اینکه اساساً ورود انسان به طبیعت یک خسارت عمومی است گفت: یک گروه‌هایی هم با اهداف خاصی وارد طبیعت می‌شوند که این‌ها مطمئناً برای سودجویی و برای اینکه بتوانند از طبیعت ارتزاق کنند به آن خسارت می‌زنند. مثل کسانی که گیاهان دارویی را زودتر از موعد می‌چینند که در بازار و کنار خیابان این فروشنده‌ها را می‌بینید. همه این‌ها زمانی که هنوز این‌گونه ها در مراتع و طبیعت هنوز به گل ننشسته‌اند آن‌ها را می‌چینند. چون در حالت طبیعی این گیاهان گل می‌دهند و بذرشان در طبیعت می‌ریزد و باعث توسعه طبیعت می‌شود، ولی ما انسان‌ها نمی‌گذاریم این‌ها به گل برسند و بذرشان بریزد و دوباره برای سال آینده رشد کنند. متأسفانه به همین دلیل هرسال نسبت به سال قبلش از گونه‌های گیاهی کاسته می‌شود و خیلی از گونه‌ها را هم از دست می‌دهیم؛ مثلاً در ارتفاعات طارم گونه‌ای به نام باریجه داشتیم که خیلی ارزشمند بود. از صمغ این گیاه صدها محصول دارویی و صنعتی و آرایشی تهیه می‌شود، ولی حالا این گیاه در طبیعت به‌شدت در حالت انقراض قرارگرفته و از بین می‌رود. کسانی هستند که به‌عنوان سودجو وارد طبیعت می‌شوند و این‌گونه را از بین می‌برند و همین‌طور گونه‌های دیگری هم که معروف‌اند مثل کاکوتی و شنگ و غیره.

وی افزود: بنابراین یک بحث مربوط به مردمی است که به‌صورت عمومی وارد طبیعت می‌شوند و خودشان به طبیعت آسیب می‌زنند و تعدادی هم با اهداف خاص وارد طبیعت می‌شوند و تعدادی هم کوهنوردها و یا ورزشکاران هستند که وارد طبیعت می‌شوند، به خاطر اینکه لذت ببرند اما طبیعت را از بین می‌برند. هم به خاک آسیب می‌زنند و هم به گونه‌های گیاهی و هم به مسیر تردد حیوانات آنجا آسیب می‌زنند و خیلی از مسائل دیگر. برای همین همیشه می‌گویم ورود انسان به طبیعت یعنی خسارت به طبیعت.

به گفته وی، ما هنوز یاد نگرفته‌ایم که چگونه از طبیعت استفاده کنیم. شاید درکشورهای دیگر خیلی بهتر از ما طبیعت را حفظ می‌کنند. متأسفانه ما در فرهنگمان این را نداریم، علی‌رغم اینکه هم ازلحاظ دینی و هم ازلحاظ علمی تأکید شده ولی هنوز مردم یاد نگرفته‌اند از طبیعت درست استفاده کنند.

گروه های گردشگری به طبیعت آسیب می زنند

این فعال محیط‌ زیست در خصوص گروه‌های گردشگری نیز گفت: گروه‌های گردشگری هم درجاهایی مستقر می‌شوند که اصلاً آنجا ظرفیت و تحمل این تعداد را ندارد. قانون خاصی که نداریم، ولی گروه‌های گردشگری حتماً باید مجوز بگیرند؛ یعنی در قالب گردشگری اکوتوریسیم باید از مراجع ذیربط مجوز داشته باشند. با چند تا از این گروه‌ها که صحبت کردم، مثلاً مجوز دارند که هر دفعه که جایی می‌روند می‌توانند مثلاً ۴۰ نفر را ببرید ولی این‌ها یک گروه صدنفره و یا ۱۲۰ نفره تشکیل می‌دهند، یعنی ظرفیت گروه رعایت نمی‌شود و همین باعث خسارت به طبیعت می‌شود. چون تعداد هرچه زیادتر باشد اولاًَ کنترلش سخت‌تر است و دوما وقتی در مسیری حرکت می‌کنند با لگدمال کردن خاک و گیاهان و حشرات مفیدی که از بین می‌رود به آن منطقه آسیب می‌زنند؛ مثلاً به برخی از این گروه‌ها گفته‌ام که شما در مسیر حرکت سوراخی که مار برای لانه‌اش درست کرده می‌بندید (این موارد را چندین بار دیده‌ام) به‌راحتی می‌گویند نه ما به چیزی خسارت نزدیم. درحالی‌که با این کارها اکوسیستم طبیعت را به هم می‌ریزند. چون وقتی در یک منطقه‌ای مار هست حتماً برای آن منطقه مفید است و این کارها تعادل اکوسیستم را به هم می‌ریزد.

تقی سالک بابیان اینکه اولا نظارتی روی گروه‌های گردشگری نیست و دوماً مراجعی که مجوز می‌دهند بیشتر دنبال این هستند که تعداد مجوزها را بالا ببرند و به طبیعت فکر نمی‌کنند. همیشه گفته‌ام که وقتی می‌روید به دامان طبیعت، انگار طبیعت مادر شما است، باید آن‌قدر رعایت کنید که حتی یک سوسک را نباید زیر پا له کنید. ولی این‌ها رعایت نمی‌شود و بیشتر دنبال درآمد و غیره هستند.

فرهنگ حفاظت از طبیعت را یاد بگیریم

وی در این خصوص توصیه‌هایی نیز به شهروندان کرد و گفت: اولین توصیه ما این است که باید فرهنگ حفظ طبیعت را بالا ببریم و باید با این فرهنگ آشنا بشویم. الآن صداوسیمای و نشریات ما حتی در دنیای مجازی چند نفر از فعالان زیست‌محیطی برای این موضوع تلاش می‌کنند؟ یا اداره کل محیط‌زیست و منابع طبیعی و یا حتی شهرداری؟ ما حتی در داخل شهر و پارک‌ها هم کسانی را که مردم را راهنمایی کنند، به کار نگرفته‌ایم و هیچ‌کدام اهل این کارها نیستند. پس اولین بحث ما فرهنگ‌سازی است. اگر مردم خودشان آگاه شوند قطعاً آسیب به طبیعت و جنگل و مراتع و خاک کمتر می‌شود.

آلودگی آب و هوا به دلیل فعالیت صنایع سرب وروی

تقی سالک گفت: از طرفی دیگر در زنجان به دلیل فعالیت کارخانه‌هایی که مثل سرب و روی، آلودگی آب‌وخاک و هوا بالا است. آنالیزی از آب‌وخاک قسمتی از شهر راداریم که محرمانه است. چون آب قابل شرب نیست و محصولی که در جنوب زنجان تولید می‌شود از سبزی تا میوه.( میوه ای درخت خودش پالایش می کند ولی درعین حال می بییند درصد فلزات سنگینش بالا است) و ما این‌ها را مصرف می‌کنیم و هزاران مشکل ایجاد می‌کند، ولی با توجه به اینکه صنعت سرب و روی مافیایی دارد، این مشکلات هم همچنان هست. الآن همین مسیری در زنجان رود در حال ساختن است، فاضلابی که به داخل این رودخانه وارد می‌شد و شهرک‌های رویی که در شهرداریم، همه باهم ترکیب می‌شوند و سمی را ایجاد می‌کند که محصول کشاورزی که ما مردم می‌خریم آن را جذب می‌کند که با این شرایط خیلی نمی‌شود کاری کرد البته با نمایندگان فعلی صحبت‌هایی کرده‌ایم که امیدواریم بتوانیم نتیجه بگیریم.