به گزارش«پایگاه خبری – تحلیلی پیام ملّت» شهرک صنعتی لیا و پارک الحاقی به آن در ۱۸ کیلومتری جاده قزوین- بویین زهرا واقع شده و واحدهای مستقر در آن در زمینه تولید صنایع برق و الکترونیک، نساجی، مواد غذایی، معدنی، صنایع شیمیایی، شوینده و بهداشتی، فلزی، صنایع بسته بندی، لوله و پلاستیک فعالیت می‌کنند.

این شهرک صنعتی برای ۱۱ هزار نفر اشتغالزایی داشته و ۳۴۸ واحد بهره بردار در آن مستقر هستند.

در این شهرک یک تصفیه خانه پساب‌ها مشغول به فعالیت بوده و یک واحد در حال احداث است، اما به دلیل اختلاف نظر اداره محیط زیست و آب منطقه‌ای استان، پساب‌های صنعتی این شهرک بدون استفاده بهینه رهاسازی می‌شود که همین موضوع مشکلات متعددی را در این منطقه ایجاد کرده است.

پساب رها شده این شهرک صنعتی از طریق زهکشی و کانال به سمت شهرستان بویین زهرا هدایت می‌شود که همین موضوع سبب بروز مشکلاتی از جمله ایجاد دسترسی فرعی توسط کشاورزان و استفاده از آب با آلایندگی بالا برای کشاورزی، ایجاد لوله‌های فرعی توسط واحدهای صنعتی و هدایت آب تصفیه نشده به زهکش و کانال، ممانعت از عبور آب در کانال توسط پل‌های دسترسی به واحدهای تولیدی به هنگام بارندگی و… شده است.

با توجه به این مشکلات، مدعی العموم قزوین به موضوع رهاسازی پساب شهرک صنعتی لیا در راستای احیای حقوق عامه، پیشگیری از وقوع جرم و مدیریت بحران ورود کرده و این مساله را در اولین نشست ستاد اقتصاد مقاومتی دادگستری شهرستان قزوین با حضور مدیران دستگاه‌های مربوط مورد رسیدگی قرار داد.

ساماندهی پساب شهرک صنعتی لیا نیازمند برنامه کوتاه مدت و اورژانسی است

دادستان قزوین در این باره گفت: موضوع پسماند و فاضلاب خانگی یا صنعتی در استان به حد بحران رسیده تا حدی که مدیریت بحران استان برای حل آن ورود کرده است.

محمد قاسمی افزود: این درحالی است که مساله پساب‌ها و پسماندها با توجه به نیازهای آبی در بخش صنعت یک فرصت است و می‌توان با فعل و انفعالاتی از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کرد.

وی افزود: ما برای ساماندهی این مساله به یک برنامه کوتاه مدت ظرف ۲ یا سه ماه نیاز داریم تا بتوانیم موضوع پساب‌های شهرک صنعتی لیا و پارک لیا را تعیین تکلیف کنیم.

این مسوول گفت: باید یک برنامه کوتاه مدت اورژانسی داشته باشیم چون اگر وضعیت پساب‌ها به همین شکل ادامه یابد با بحران‌های وخیم‌تری مواجه خواهیم شد.

وی افزود: باید مشکلات موجود پساب‌های پارک الحاقی لیا از اعتبارات بحران استان یا منابع دیگر به صورت فوق العاده حل شود تا زمانی که تصفیه خانه شهرک به بهره برداری برسد و طرح‌های دیگر دستگاه‌های آب منطقه ای و محیط زیست در این زمینه اجرا شود.

قاسمی با بیان اینکه متاسفانه از این فاضلاب‌ها به عنوان منابع آبی برای محصولات کشاورزی استفاده می‌کنند که تبعات ناخوشایندی به دنبال دارد، افزود: اگر این مشکلات با برگزاری جلسه حل نشود باید از اهرم‌های قانونی برای بهره برداران واحدهای صنعتی و مدیران دستگاه‌ها استفاده کنیم چون از فرصت‌های موجود برای حل مشکلات استفاده نمی‌کنند و مشکلات به بحران برای کل استان تبدیل می‌شوند.

دادستان قزوین: متاسفانه قصور و کم کاری برخی دستگاه‌ها و مدیران موجب از میان رفتن فرصت‌ها و تبدیل شدن مشکلات به بحران برای استان می‌شود که باید با اهرم قانونی با آنها برخورد کرد.

وی اضافه کرد: متولیان و دستگاه‌های مرتبط در این زمینه‌ باید سهم خود را در حل مشکل پساب‌ها و پسماندها ادا کنند و با پیشنهاد کارشناسی در کوتاه مدت برای حل مشکلات موجود اقدام نمایند.

قاسمی گفت: امسال سال جهش تولید است و باید همه کمک کنند تا خود ما مانعی برای تولید نشویم و اگر دستگاه‌ها کمک نکنند شرکت‌ها با توقف قانونی مواجه خواهند شد و خود این مساله به یک بحران برای استان تبدیل می‌شود.

وی اضافه کرد: ما این موضوع را به یک کارگروه فنی ارجاع می‌دهیم تا هرچه سریعتر با کار کارشناسی از این بحران خارج شویم.

قانون حفاظت از خاک برای برخورد با خاطیان مورد استفاده قرار گیرد

مدیر کل مدیریت بحران استانداری قزوین در این خصوص گفت: با توجه به تهدیداتی که در این منطقه بر اثر رهاسازی پساب‌های صنعتی شهرک وجود دارد با دستگاه‌های جهاد کشاورزی، آب منطقه ای، راه و شهرسازی، محیط زیست، شرکت شهرک‌ها و راهداری و حمل و نقل جاده ای مکاتبه شد تا هرکدام وظایف خود را برای جلوگیری از این تهدیدها ایفا کنند.

قدرت الله مهدیخانی افزود: ما از این دستگاه‌ها خواستیم که اقدامات حوزه کاری خود در این زمینه بررسی کرده و نتیجه را ظرف ۲۰ روز به مدیریت بحران اعلام کنند اما متاسفانه جز شرکت شهرک‌ها هیچ دستگاه دیگری پاسخی در این زمینه ارسال نکرد.

وی با اشاره به تهدیدات رهاسازی پساب‌های صنعتی در این منطقه، افزود: استفاده از این پساب‌ها در اراضی کشاورزی، ورود پساب‌ها به یک کانال در حریم راه اصلی و احتمال سقوط خودروها به آن و همچنین تخریب پست ۶۳ کیلووات برق و ایستگاه فرستنده رادیویی صدا و سیما از جمله این تهدیدات هستند که در صورت بروز، خسارات میلیاردی به بار خواهد آمد.

مهدیخانی اضافه کرد: ما از دستگاه‌ها درخواست داریم هرچه سریعتر این مساله را تعیین تکلیف کنند و حتی می‌توانند از ماده ۱۴ قانون حفاظت از خاک برای مقابله با رهاسازی پساب‌های صنعتی استفاده کنند و با شرکت‌ها و مدیران خاطی برخورد نمایند.

رهاسازی پساب‌های صنعتی لیا سابقه دیرینه دارد

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای در این خصوص گفت: در منطقه مورد نظر ۲ مجموعه شهرک صنعتی لیا و پارک الحاقی به لیا را داریم که شهرک صنعتی لیا تصفیه خانه دارد ولی پارک به دلیل نداشتن تصفیه خانه پسآب را به بیرون از پارک رها می‌کند.

یدالله ملکی افزود: این پساب صنعتی از کنار جاده اصلی قزوین به بویین زهرا به سمت پایین حرکت می‌کند و البته از سال‌های قبل نیز این مشکل وجود داشت و موقع بارندگی مشکلات بیشتری را برای ما در جمع آوری و هدایت پساب‌ها ایجاد می‌کرد.

وی اضافه کرد: در سال‌های گذشته با همکاری استانداری قزوین برخی مشکلات این منطقه را در این زمینه حل کردیم و لایه روبی پل‌ها نیز صورت گرفت اما کافی نیست چون هنوز واحدهای صنعتی در پارک لیا که تولید کننده پساب‌ها هستند، سر و سامان نیافته اند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین افزود: این واحدهای تولیدی در پارک الحاقی لیا شناسایی شده اند و هم اینک در حال تکمیل و راه اندازی فاز دوم تصفیه خانه شهرک هستند که این پساب‌ها را جمع آوری و هدایت کنند.

وی افزود: ما مشکل پساب‌های صنعتی را در شهرک صنعتی البرز هم داریم که برای استان مشکل ایجاد می‌کند چون وارد اراضی کشاورزی منطقه می‌شود و کشاورزان در حال استفاده از آن آب برای کشت صیفی جات و… هستند.

تهیه طرحی برای رفع دائمی چالش پساب‌های صنعتی لیا

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین در این خصوص گفت: ما طرحی را آماده کرده ایم که پساب‌ها را جمع آوری و به دشت الله آباد ببریم چون احداث تصفیه خانه هزینه میلیاردی دارد و کسی زیر بار آن نمی‌رود.

وی گفت: در این طرح پساب‌های شهرک‌های صنعتی استان از جمله شهرک و پارک لیا را جمع آوری کرده و به دشت الله آباد انتقال می‌دهیم که با این کار تالاب این دشت را احیا کرده و ضمن اشتغالزایی جلوی انتشار ریزگردها را هم می‌گیریم.

ملکی افزود: این طرح هم اکنون در مرحله انتشار فراخوان و انتخاب مشاور قرار دارد و با اتمام مطالعات آن در سال جاری، اجرای آن را به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم.

این مسوول گفت: برای حل مشکل پساب‌های صنعتی این شهرک در کوتاه مدت نیز می‌توانیم یک مسیر موقت را باز کرده و پساب‌ها را به مسیر ابهر رود هدایت کنیم که این کار در کوتاه مدت شدنی است.

معرفی شهرک صنعتی لیا برای تخلف زیست محیطی به دادگاه

مدیر کل محیط زیست استان قزوین نیز در این باره گفت: با توجه به رهاسازی پساب‌های صنعتی در این منطقه، بازدیدهای مختلفی از این شهرک و واحدهای تولیدی مورد نظر صورت گرفت و تذکرات شفاهی و کتبی به مدیران و شرکت‌ها داده شد.

حسن عباس نژاد افزود: در شهرک صنعتی لیا تصفیه خانه وجود دارد که برخی مواقع استانداردهای زیست محیطی را رعایت می‌کند و اقدامات موثری برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست در شهرک انجام شده اما چون کافی نبود شهرک را به دادگاه معرفی کردیم و باید مراجع قضایی در خصوص آن، تصمیم گیری کنند.

وی اضافه کرد: متاسفانه یکسری از واحدهای صنعتی در این شهرک به تصفیه خانه متصل نیستند و رهاسازی پساب آنها در منطقه مشکلاتی را به وجود آورده است.

عباس نژاد گفت: سال قبل چند جلسه در این باره برگزار کردیم و به هماهنگی رسیدیم که اگر واحدهای این شهرک پیش تصفیه را رعایت نکنند در لیست صنایع آلاینده قرار گیرند و عوارض آلایندگی از آنها دریافت شود.

 وی افزود: امسال نیز اگر این مساله در شهرک صنعتی لیا رعایت نشود واحدهای مورد نظر همان مراحل را طی کرده و به مراجع قضایی برای تصمیم گیری نهایی معرفی خواهند شد.

مدیر کل محیط زیست استان با اشاره به راهکارهای کوتاه مدت برای رفع آلودگی پساب‌های صنعتی این شهرک، افزود: برای جلوگیری از جاری شدن پساب در منطقه و ایجاد مشکلات زیست محیطی پیشنهاد می‌کنیم که پساب‌ها از طریق لوله به نزدیکترین رودخانه متصل شوند تا آلودگی زیست محیطی رفع شود.

وی با اشاره به احیای تالاب الله آباد دشت قزوین از طریق این پساب‌ها، افزود: دشت قزوین یکی از ۲۹ کانون گرد و غبار در کشور بوده که از ۶۰ هزار هکتار آن ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار با مرکزیت تالاب یعقوب آباد، اصلی ترین مرکز کانون گرد و غبار در استان و چند استان دیگر کشور است.

 این مسوول گفت: تالاب یعقوب آباد طی سال‌های گذشته خشک شده بود که با تلاش‌های صورت گرفته شرکت آب منطقه ای و برخی از دستگاه‌ها احیای تالاب الله آباد انجام شد.

حسن نژاد گفت: هم اینک احیای دایمی این تالاب به عنوان یک طرح پایلوت در دستور کار سازمان محیط زیست قرار گرفته و کارهای کارشناسی آن انجام شده است و اگر برنامه عملیاتی ما تدوین شود سازمان محیط زیست حاضر است آن را از محل اعتبارات سازمان احیا کند.  

تصفیه خانه پارک صنعتی لیا تا پایان سال به بهره برداری می‌رسد

مدیرعامل شهرک‌های صنعتی استان قزوین در این خصوص گفت: در شهرک صنعتی لیا یک تصفیه خانه با هزار و ۸۰۰ متر مکعب ظرفیت مشغول فعالیت است که کار تصفیه پساب‌های شهرک را انجام می‌دهد.

حمیدرضا خانپور افزود: در سال ۹۵ بر اثر فشارها از استان برای الحاق پارک لیا به شهرک صنعتی لیا، تفاهم نامه‌ای را برای ساماندهی پارک منعقد کردیم که ۵۰ درصد اعتبارات را استانداری و ۵۰ درصد را سازمان صنایع کوچک و واحدهای صنعتی مستقر در پارک بدهند.

وی اضافه کرد: در این راستا تصفیه خانه‌ای با هشت میلیارد تومان اعتبار که الان ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و شبکه جمع آوری فاضلاب و ایستگاه پمپاژ با چهار میلیارد تومان کلنگ زنی شد و الان در حال اجراست ولی خبری از ۵۰ درصد سهم استانداری از محل اعتبارات تملک دارایی طبق تفاهم نامه نشد.

این مسوول گفت: اگرچه تخصیص اعتبار از سوی استانداری قزوین صورت نگرفت ولی ما کار را تعطیل نکردیم و هم اکنون طرح احداث تصفیه خانه در پارک لیا ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تا پایان سال به بهره برداری می‌رسد.

وی افزود: متاسفانه تا زمانی که این پارک زیر نظر شرکت شهرک‌ها نبود کسی کاری به آن نداشت اما وقتی مسوولیت آن در سال ۹۵ به ما واگذار شد هفته بعد به دادسرا فراخوانده شدیم که چرا این پارک تصفیه خانه ندارد.

خانپور گفت: الان در حال احداث تصفیه خانه هستیم و باید شرکت آب منطقه ای کمک کند وقتی پساب‌های صنعتی با انجام مراحل تصفیه، به یک نرم طبیعی رسیدند به جایی دیگر هدایت شوند تا شاهد آلودگی زیست محیطی نباشیم.

وی با اشاره به مشکل واحدهای همجوار شهرک‌های صنعتی استان نیز گفت: متاسفانه بسیاری از این واحدها که در مجاورت شهرک‌های صنعتی واقع شده اند آلودگی زیست محیطی دارند و بسیاری گمان می‌کنند این آلودگی از شهرک‌های صنعتی است.

خانپور گفت: ما برای جلوگیری از این مشکلات همه واحدهای مشکل دار و آلاینده را به محیط زیست معرفی کرده‌ایم تا مراحل پیش تصفیه را انجام داده و پساب‌ها را به یک نرم رسانده و بعد به شبکه‌های آب منطقه ای وصل کنند.

وی اضافه کرد:امیدواریم تا دهه فجر تصفیه خانه هزار و ۸۰۰ متر مکعبی و شبکه جمع آوری فاضلاب پارک لیا را به بهره برداری برسانیم که حدود ۶۰ میلیارد تومان هزینه دارد.

خانپور افزود: تاکنون ۲۰ میلیارد تومان برای این طرح هزینه کردیم و کل اعتباراتی که استان به ما داده است ۵۰۰ میلیون تومان در قالب اسناد بوده که خیلی از آنها هم محقق نشده است.

شهرک صنعتی لیا و پارک الحاقی به آن اگرچه در بخش‌های مختلف صنعتی و تولیدی از شهرک‌های پیشرو استان محسوب می‌شوند اما به دلیل فقدان زیرساخت لازم برای تصفیه پساب‌ها به یک چالش جدی در منطقه تبدیل شده و موجی از نارضایتی شهروندان درخصوص آلایندگی زیست محیطی و بوی بسیار بد ایجاد کرده اند.

با توجه به این مساله و ورود مدعی العموم به موضوع، امیدواریم هرچه سریعتر با اجرای طرح‌های کوتاه مدت شاهد جلوگیری از رهاسازی پساب‌ها و استفاده بهینیه از آنها باشیم تا در سال جهش تولید ضمن تحقق شعار سال، گام‌های عملیاتی و جدی نیز برای حفاظت از محیط زیست و سلامت شهروندان برداشته شود. ایرنا /ا